Η κατάκτηση της Ευτυχίας κατά τον Αριστοτέλη

Ο Αριστοτέλης ασχολήθηκε με την ηθική σε τρία τουλάχιστον έργα του, τα Ηθικά Νικομάχεια, τα Hθικά Ευδήμια και τα Ηθικά Μεγάλα.
Δεν τον ενδιέφερε η θεωρία καθαυτή, η αναποτελεσματική γνώση για την ίδια τη γνώση, αλλά πίστευε ότι εμβαθύνει για να βοηθήσει τον εαυτό του και τους άλλους να γίνουν άνθρωποι καλύτεροι, να κατακτήσουν το Αγαθό.

Στα Ηθικά Νικομάχεια διαβάζουμε την παρατήρηση πως «κάθε τέχνη και κάθε μέθοδος, όπως και κάθε πράξη, κατόπιν σκέψεως, φαίνεται ότι αποβλέπει σε κάποιο αγαθό». Ωστόσο, κάθε αγαθό που επιδιώκεται στη ζωή κάθε ανθρώπου αποτελεί απλώς ένα ενδιάμεσο στάδιο για την επίτευξη του Ύψιστου Αγαθού, της «Ευδαιμονίας».

O Αριστοτέλης προσδιορίζει την ευδαιμονία σύμφωνα με την Πλατωνική αντίληψη:

Η ανεμπόδιστη επιδίωξη του έργου, για το οποίο ο άνθρωπος προορίζεται.

Ποιο είναι όμως το έργο που προορίζεται ο άνθρωπος;

Μόνο εκείνο που αποτελεί ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρώπου και δεν υπάρχει στα άλλα έμβια όντα.

Πολλοί άνθρωποι συσχετίζουν την ευτυχία με πράγματα που είναι υλικά και απτά. Όπως είναι η ηδονή και ο πλούτος, αλλά και με πράγματα που τους λείπουν.

Αυτή είναι μια σχετική ευτυχία γιατί αυτό που κάνει κάποιον ευτυχισμένο, για κάποιον άλλο δεν έχει καμία αξία. Όπως π.χ. ο διψασμένος στην έρημο θα ήταν ευτυχισμένος με λίγο νερό και όχι με λίγο χρυσάφι.
Ό,τι εξασφαλίζει την υγεία του σώματος, π.χ. η τροφή και τα υλικά αγαθά είναι απαραίτητα βέβαια, αλλά δεν είναι αυτά που οδηγούν σε μια «ανθρώπινη ευτυχία». Είναι απολύτως αναγκαία μα όχι και ικανά για την επίτευξή της. Για τα ζώα ίσως να αρκούσαν, όμως δεν μπορούν να ολοκληρώσουν τον άνθρωπο.

Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να αναζητήσει και να βιώσει κάτι που είναι πέρα από την απλή υλική επιβίωση και την αναπαραγωγή.

Το χαρακτηριστικό που ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τα άλλα έμβια όντα είναι ο λόγος, η λογική.

Η λογική αποτελεί το ένα μέρος του και το άλλο είναι η δυνατότητα του ανθρώπου να καταλαβαίνει τις προσταγές της λογικής και να διαμορφώνεται σύμφωνα με αυτές.

Επειδή όμως υπάρχουν πράξεις ανώτερες και κατώτερες, ο άνθρωπος δεν θα πρέπει να ενεργεί μόνο σύμφωνα με τον λόγο, αλλά και σύμφωνα με την αρετή, για να μπορέσει να επιτελέσει το έργο για το οποίο προορίζεται.

Η αρετή διαχωρίζεται από την ευδαιμονία.

Δεν είναι ευδαιμονία η αρετή, αλλά ο σκοπός προς τον οποίο τείνει η αρετή.

Η ευδαιμονία είναι ο τελικός σκοπός και η αρετή είναι το μέσο για να φτάσει ο άνθρωπος σε αυτόν.

Όπως επίσης και ο πλούτος και τα άλλα υλικά αγαθά είναι απλά μέσα για να φτάσει κανείς στην ευδαιμονία.

Επίσης δεν είναι ευδαιμονία η ηδονή, γιατί είναι μια κατώτερη κατάσταση και είναι αποτέλεσμα της ευδαιμονίας.

Ευδαίμων είναι ο άνθρωπος που καταφέρνει κατά την διάρκεια της ζωής του, να εκφράσει με τις πράξεις του και τα έργα του την ανθρώπινη, λογική φύση του και όχι την φύση ενός ζώου ή ενός φυτού.

Σημαντικός είναι και ο ρόλος της τύχης για την επίτευξη της ευδαιμονίας.

Όμως η ευδαιμονία είναι κάτι πολύ περισσότερο από την ευ-τυχία, αφού πραγματοποιείται με συνείδηση από την μία πλευρά, και από την άλλη δεν είναι κάτι παροδικό, αλλά διαρκεί σε όλη την ζωή του ανθρώπου.

Ο Αριστοτέλης πιστεύει ότι ο άνθρωπος μπορεί να μάθει να είναι ευτυχισμένος.

Γιατί την ευδαιμονία δεν την στέλνουν οι θεοί, αλλά αποκτιέται με την συνεχή πρακτική εξάσκηση της Αρετής.

Η ευδαιμονία είναι για τον άνθρωπο αποκλειστικά αυτοσκοπός.

Είναι τέλεια, δεν της λείπει τίποτα. Και, όπως τονίζει ο Σταγειρίτης φιλόσοφος, δεν είναι κατάσταση αλλά ενέργεια.

Δεν αποτελεί μια παθητική στάση, αλλά δυναμική.

Είναι σύνολο πράξεων και όχι μόνο γνώσεων.

Είναι ενεργητικός τρόπος αντίληψης της πραγματικότητας.

Η ευδαιμονία που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο, είναι η δραστηριότητα της Ψυχής η οποία οδηγείται από την Αρετή.

Επειδή όμως υπάρχουν πολλές αρετές, ο άνθρωπος θα πρέπει να αναζητήσει αυτήν που είναι τελειότερη για να τον οδηγήσει στην ευδαιμονία. Μια τέτοια αρετή πρέπει να είναι αυτοσκοπός και όχι απλά ένα μέσο για να φτάσει σε μια άλλη.

Στην κορυφή της ιεραρχίας των αρετών βρίσκεται η Σοφία.

Η φρόνηση κάνει τον άνθρωπο ικανό να φτάσει στην Σοφία.

Ο Αριστοτέλης προσδιόρίζει τον άνθρωπο ως πολιτικό και κοινωνικό ον.

Και αυτός ο ορισμός φανερώνει την έμφυτη τάση, που έχει ο άνθρωπος, να θέλει να είναι μέρος μιας πολιτικής κοινωνίας και να μην είναι μόνος του.

Έτσι η ευτυχία κρίνεται και στις σχέσεις του ανθρώπου με τους άλλους ανθρώπους και τα πράγματα, με το περιβάλλον και τον εαυτό του.
Για το λόγο αυτό η ανθρώπινη ευτυχία επιτυγχάνεται πιο εύκολα μέσα σε οργανωμένες κοινωνικές δομές, την οικογένεια και την κοινότητα. Και μπορεί να επιτευχθεί πλήρως στην ανώτερη από αυτές, την Πόλη ή την Πολιτεία.

Ούτε ο Αριστοτέλης, ούτε και ο Πλάτωνας θεωρούν τη Πολιτεία απώτερο σκοπό, αλλά ως μέσο που βοηθάει τους ανθρώπους να αποκτήσουν αρετή και σοφία, δηλαδή να έχουν άριστη ζωή.

Αυτό που περιγράφει, τελικά, ο Αριστοτέλης ως ιδανική ή άριστη ζωή δεν είναι άλλο από τον τέλειο φιλοσοφικό βίο.

Στόχος της φιλοσοφίας, είναι η αναζήτηση της αλήθειας , ως θεωρία και ως πράξη, η ηθική ζωή.

Σύμφωνα με τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, ο τέλειος φιλοσοφικός βίος δεν καθορίζεται από τις ηθικές έξεις, δεν έχει ανάγκη από διαλείμματα, ούτε υπόκειται στην τύχη.

Η θεωρία είναι η συνεχέστερη και πιο ευχάριστη δραστηριότητα που ταιριάζει στο ανθρώπινο ον. Αλλά, σε ελάχιστους και εκλεκτούς δίνεται η δυνατότητα και έχουν την ικανότητα να φτάσουν σε αυτό το επίπεδο τελειότητας.

Στους υπόλοιπους αρμόζει να θέτουν ως στόχο ζωής την ευπραξία.

Εξάλλου, ακόμα και αυτοί που θα θέσουν ως στόχο ζωής την θεωρία, θα πρέπει να μην παραμελήσουν στη διάρκεια της ζωής τους το ευ πράττειν, ώστε να μπορέσουν να διατηρήσουν την νόησή τους καθαρή για να επιδοθούν ανενόχλητοι στις θεωρητικές επιστήμες όταν θα ολοκληρωθούν ως φιλόσοφοι.

Αυτός είναι ο λόγος που ο Αριστοτέλης θέτει ως δεύτερο, στην ιεραρχία της ευδαιμονίας, τον ενάρετο βίο στο πλαίσιο της πολιτικής ζωής.

Εξάλλου η νομοθεσία, ως «αρχιτεκτονική φρόνησις» παίζει καθοριστικό ρόλο στην ευδαιμονία της πολιτείας, εφόσον η μεγάλη μάζα του λαού «από τη φύση της δεν πειθαρχεί από σεβασμό, μα από φόβο, και δεν μένει μακριά από το κακό γιατί είναι ατιμωτικό, αλλά επειδή επιβάλλονται τιμωρίες εναντίον της».

Όλα τα αγαθά εκτός από την ευδαιμονία είναι σχετικοί αυτοσκοποί, αφού αποτελούν μόνο μέσα για την απόκτησή της.

Η ευδαιμονία είναι για τον άνθρωπο το Ύψιστο αγαθό, γιατί χωρίς αυτήν η ζωή του ανθρώπου θα ήταν μάταιη.

Βιβλιογραφία
- Αριστοτέλους, Ηθικά Νικομάχεια, τόμος 1, εκδ. Χατζόπουλος Ο.

- Αριστοτέλους, Ηθικά Ευδήμεια, εκδ. Χατζόπουλος Ο.

- Αριστοτέλης, τ. Ι, εκδ. Παπαδήμας.

- Ο χρυσούς αιών της αρετής. Αριστοτελική ηθική, Σκαλτσάς Θ., εκδ. Αλεξάνδρεια.

Τα άνθη …βάλσαμο για την ψυχή

H μεγάλη του ευαισθησία και η αγάπη του για τη φύση τον έκαναν να αντιληφθεί αρχικά και να μελετήσει στη συνέχεια τη συγγένεια που υπάρχει ανάμεσα στον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου και τις βαθιές ιδιότητες των φυτών και της ανθοφορίας τους.

Έτσι διαπίστωσε ότι τα άνθη ορισμένων φυτών επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στις διάφορες ψυχικές διαθέσεις και άρχισε να τα χρησιμοποιεί στη θεραπεία των ασθενών του με θαυμάσια αποτελέσματα.

Σήμερα τα ανθοϊάματά του, είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο ενώ αρκετοί επιστήμονες προσπάθησαν να τα εμπλουτίσουν ακόμη περισσότερο.

Ο Dr. Edward Bach, επιφανής ομοιοπαθητικός γιατρός (1886-1936), πίστευε ότι τα διάφορα αρνητικά συναισθήματα όταν φωλιάσουν μέσα στον άνθρωπο για μεγάλο χρονικό διάστημα εξασθενίζουν το ανοσοποιητικό του σύστημα αφήνοντας το δρόμο ελεύθερο για τις ασθένειες.

Στο βιβλίο του "Ήeal Τhyself" "Θεραπεύσου" διατυπώνει τη φιλοσοφία σχετικά με τις βασικές αιτίες της ασθένειας που ξεκινά από κάποια εσωτερική σύγκρουση ψυχής και προσωπικότητας.

Με αγάπη υποδεικνύει τα πιθανά ελαττώματα στο χαρακτήρα του ανθρώπου και τις αντίθετες αρετές που πρέπει να καλλιεργηθούν για να εξαλειφθούν τα ελαττώματα, οπότε επανέρχεται η αρμονία νου, σώματος και ψυχής και η κατάσταση της πλήρους υγείας και ευτυχίας.
Ο ίδιος ήταν επίσης πεπεισμένος ότι η υγεία του κάθε ατόμου βρίσκεται στα ίδια του τα χέρια και ότι τα ανθοϊάματα μπορούν με απλό και ασφαλή τρόπο να χρησιμεύσουν σαν αυτοβοήθεια.

Η δράση των ανθοϊαμάτων

Τα ανθοϊάματα στοχεύουν στην εξισορρόπηση των αρνητικών συναισθημάτων και συμπεριφοράς ενεργοποιώντας τις θεραπευτικές δυνάμεις του ίδιου του σώματος και συμβάλλοντας έτσι στην αποκατάσταση της ψυχικής αρμονίας.

Ο Δρ Μπαχ μέχρι το τέλος της ζωής του ανακάλυψε 38 ανθοϊάματα που πήραν το όνομά του τα οποία παρασκεύασε από τα άνθη διαφόρων φυτών με την ηλιακή μέθοδο που επίσης εισήγαγε ο ίδιος, η οποία συνίστατο στην έκθεση αυτών στον ήλιο μέσα σε φυσικό νερό πηγής.
Τα «μοίρασε» σε 7 βασικές κατηγορίες ψυχικών συναισθημάτων και τις αιτιολογίες τους. Φόβος, μοναχικότητα, ανεπαρκές ενδιαφέρον για το παρόν, απελπισία-αποθάρρυνση, αβεβαιότητα, υπερευαισθησία σε επιρροές και ιδέες, υπερβολική έγνοια για το καλό των άλλων, είναι καταστάσεις που μπορούν να αντιμετωπιστούν με κάποιο λουλούδι ανάλογα με την αιτία που τις προκαλεί.

Αν δούμε, επί παραδείγματι, την κατάσταση της απελπισίας-αποθάρρυνσης αυτή μπορεί να προκαλείται, όπως επισημαίνει ο άγγλος γιατρός, από έλλειψη αυτοπεποίθησης, από ενοχές, υπερβολικό βάρος ευθυνών, νοητική αγωνία, συνέπειες από σοκ, απόρριψη, εξάντληση χωρίς να παραιτείται το άτομο, απόρριψη του εαυτού, ακόμη και αίσθηση βρωμιάς.

Για όλα αυτά λοιπόν συστήνεται και από ένα ανθοΐαμα, ενώ είναι και αρκετά εύκολος ο συνδυασμός ακόμη και πέντε ανθοϊαμάτων όταν οι αιτίες μπορεί να είναι περισσότερες από μία.

Ο ίδιος ο Δρ Μπάχ επίσης προέβλεψε μία ειδική μίξη από πέντε ανθοϊάματα, (Cherry Plum, Clematis, Impatients, Rock Rose, Star of Bethlehem) που ονόμασε Rescue Remedy (Ίαμα Διάσωσης) για την αντιμετώπιση μιας άμεσης έκτακτης ανάγκης της καθημερινότητας.

Εξετάσεις των παιδιών, κάποιο ψυχολογικό σοκ, ένας καυγάς που ξεσήκωσε το νευρικό σύστημα, μια επικείμενη επίσκεψη σε γιατρό που φοβίζει το άτομο, ο φόβος του αεροπλάνου ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να αναστατώσει ξαφνικά και να αποδιοργανώσει τη ζωή μας είναι καταστάσεις που μπορούν να απαλυνθούν με δύο ή το πολύ τέσσερις σταγόνες του Rescue κάτω από τη γλώσσα.

Το ίδιο ίαμα υπάρχει και σε μορφή κρέμας που μπορεί να αποβεί βάλσαμο για το προβληματικό δέρμα.

Τα ανθοϊάματα του Μπάχ είναι τελείως ακίνδυνα, χωρίς ίχνος παρενέργειας και μπορούν να ληφθούν ανεπιφύλακτα και από τα παιδιά.

Μπορούν να ληφθούν παράλληλα και με κάθε άλλη θεραπεία, κλασική ή εναλλακτική για να υποστηρίξει και να βελτιώσει την ψυχική κατάσταση του ατόμου και είναι ήδη πολλοί οι γιατροί που την εφαρμόζουν σαν ένα σημαντικό βοήθημα στη δουλειά τους.

Ως βοήθημα κρίνεται επίσης ιδανικός ο συνδυασμός της με τις ψυχοθεραπείες διευκολύνοντας, επιταχύνοντας και βαθαίνοντας τα οφέλη από αυτές.
Τα τελευταία χρόνια τα ανθοϊάματα του Μπάχ εισάγονται και στην Ελλάδα, έτσι είναι αρκετά εύκολο να τα βρει κανείς στα φαρμακεία.

Με τη βοήθεια του φαρμακοποιού αλλά και μέσω ειδικών ενημερωτικών φυλλαδίων για το πρόβλημα που επιλαμβάνεται το κάθε ανθοϊαμα μπορεί ο καθένας να επιλέξει αυτό που του ταιριάζει ή να φτιάξει τη δική του μίξη.

Χωρίς να ξεχνά όμως ότι πρέπει προηγουμένως να κοιτάξει με ειλικρίνεια αρκετά βαθιά μέσα του και να αναζητήσει την αιτία των αρνητικών συναισθημάτων που βιώνει. Η αυτογνωσία και η αυτοανακάλυψη, άλλωστε, είναι ένα προκλητικό ταξίδι στη ζωή.

Τα ιάματα Μπαχ ανήκουν στις ενεργειακές θεραπείες.

Σύμφωνα με τους θεραπευτές και όσους τα χρησιμοποιούν, θεραπεύουν το νοητικό και συναισθηματικό μέρος του ατόμου και γι' αυτό κατόπιν μπορούν να θεραπεύσουν και το φυσικό σώμα, αφού οι αιτίες των περισσότερων ασθενειών βρίσκονται σ' εκείνα τα επίπεδα.
Τα ανθοϊάματα δεν προκαλούν εθισμό, ούτε παρενέργειες, δεν είναι αντίδοτα κανενός φαρμάκου. Τουναντίον ενισχύουν την ίαση, ενεργοποιώντας την ικανότητα του οργανισμού να αυτοθεραπεύεται.

Για όσους επιθυμούν να μάθουν περισσότερα για τα ανθοϊάματα του Bach, το βιβλίο "Αυτογνωσία και αυτοθεραπεία με τα ιάματα του Bach" (εκδόσεις Πύρινος Κόσμος) απευθύνεται σε κάθε άνθρωπο που ενδιαφέρεται να μάθει να χρησιμοποιεί τα ιάματα Bach για τον εαυτό του και τους άλλους για να βελτιώσει την υγεία του.

Κατάλογος ιαμάτων
Τα 38 ιάματα και οι ενδείξεις τους είναι τα εξής:
Agrimony - Εσωτερικός βασανισμός που κρύβεται πίσω από εύθυμο προσωπείο
Aspen - Απροσδιόριστες φοβίες και κακά προαισθήματα
Beech - Κριτική διάθεση, αδιαλλαξία
Centaury - Αδύναμη θέληση, δουλικότητα, δεν μπορεί να πει 'όχι'
Cerato - Έλλειψη εμπιστοσύνης στη κρίση/διαίσθηση –ανάγκη για επιβεβαίωση
Cherry Plum - Φόβος ότι θα χάσει τον έλεγχο ή τα λογικά του –υστερία
Chestnut Bud - Έλλειψη παρατηρητικότητας, αδυνατεί να μάθει από τα λάθη του
Chicory - Κτητικότητα, συναισθηματικοί εκβιασμοί
Clematis - Ονειροπόληση, αφηρημάδα, έλλειψη προσοχής, δυσκολία συγκέντρωσης
Crab Apple - Το καθαριστικό ίαμα, αίσθημα ακαθαρσίας, εμμονή στη λεπτομέρεια
Elm - Προσωρινό αίσθημα ανικανότητας μπροστά σε μεγάλες απαιτήσεις
Gentian - Αποθάρρυνση, ηττοπάθεια
Gorse - Απελπισία, απόγνωση
Heather - Μιλά ασταμάτητα για τον εαυτό του, εγωκεντρισμός
Holly - Αρνητικότητα, ζήλια, φθόνος, εκδίκηση, θυμός, υποψίες
Honeysuckle - Νοσταλγία – ζει στο παρελθόν
Hornbeam - Διανοητική εξάντληση, κούραση
Impatiens - Ανυπομονησία, μεγάλη εσωτερική ένταση
Larch - Έλλειψη αυτοπεποίθησης, σύμπλεγμα κατωτερότητας
Mimulus - Φόβος για συγκεκριμένα γνωστά πράγματα - ζώα, ύψος, ασθένεια και άλλα
Mustard - Περιοδική κατάθλιψη χωρίς ιδιαίτερο λόγο
Oak - Για άτομα που ποτέ δεν εγκαταλείπουν την προσπάθεια ξεπερνώντας τα όρια της αντοχής τους
Olive - Ολική διανοητική ή σωματική εξάντληση μετά από έντονη προσπάθεια ή χρόνια προβλήματα
Pine - Αυτοεπίκριση, αίσθημα ενοχής
Red Chestnut - Υπερβολική ανησυχία για αγαπημένα πρόσωπα
Rock Rose - Τρόμος, έντονος φόβος, πανικός
Rock Water - Διανοητική ακαμψία, επιδίωξη τελειότητας
Scleranthus - Αναποφασιστικότητα, κυκλοθυμία
Star of Bethlehem - Για κάθε περίπτωση διανοητικού ή σωματικού σοκ, πρόσφατου ή παλαιού Sweet Chestnut - Βαθύτατος εσωτερικός πόνος – 'η μαύρη νύχτα της ψυχής'
Vervain - Υπερβολικός ενθουσιασμός, ένταση, υπέρμετρος ζήλος για την σωτηρία των άλλων
Vine - Κυριαρχία, αυταρχισμός
Walnut - Θέλει να κάνει αλλαγές αλλά δεν μπορεί. Μεταβατικές περίοδοι
Water Violet - Επιθυμία για μοναξιά, υπερηφάνεια
White Chestnut - Συνεχείς ανεπιθύμητες σκέψεις και νοητικοί διάλογοι
Wild Oat - Έλλειψη στόχων και σκοπού ζωής
Wild Rose - Έλλειψη ενδιαφέροντος, παραίτηση, έλλειψη κινήτρων για αλλαγή της ζωής
Willow - Πικρία, αίσθημα ότι για την αρνητική πραγματικότητα ευθύνονται οι άλλοι
Rescue Remedy - Για κάθε επείγουσα κατάσταση, ατυχήματα, εξετάσεις, άσχημα νέα, κλπ (συνδυασμός 5 ιαμάτων)

Πηγή: ΑΠΕ, el.wikipedia.org.

Γλυκές μυρωδιές για όνειρα... γλυκά

Γεμίστε το υπνοδωμάτιό σας με ευωδιές λουλουδιών και τα όνειρά σας θα είναι γλυκά,

λένε Γερμανοί επιστήμονες που μελέτησαν το ρόλο της οσμής – της μόνης αίσθησης που δεν “κοιμάται”- κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Όταν η ευωδιά τριαντάφυλλων κατάκλυσε το δωμάτιο, στο οποίο κοιμόνταν 15 εθελόντριες, τα όνειρά τους ήταν ευχάριστα και γλυκά.

Αντίθετα όταν οι ερευνητές τοποθέτησαν κλούβια αυγά στο υπνοδωμάτιο, τα όνειρά των εθελοντών ήταν δυσάρεστα και ενοχλητικά.

Τα αποτελέσματα της έρευνας ανακοινώθηκαν στο Συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Ωτορινολαρυγγολογίας στο Σικάγο με τους Γερμανούς ερευνητές να δηλώνουν ότι τώρα προτίθενται να μελετήσουν εθελοντές που βλέπουν εφιάλτες.

“Είναι πιθανό η έκθεση σε ευχάριστες μυρωδιές να παράγει πιο ευχάριστα όνειρα”

δήλωσε ο καθηγητής Μπόρις Στακ και η ομάδα του από το Πανεπιστημιακό νοσοκομείο Μανχάιμ (Mannheim).

Οι ειδικοί περίμεναν μέχρι οι εθελοντές να περάσουν στο στάδιο του ύπνου REM κατά το οποίο παράγονται τα πιο πολλά όνειρα. Τότε άφησαν να αναδυθεί έντονη μυρωδιά για 10 δευτερόλεπτα. Ένα λεπτό αργότερα ξύπνησαν τους εθελοντές και τους ρώτησαν τι όνειρο έβλεπαν και τι αίσθηση τους άφησε.
Οι εθελοντές δεν είχαν την αίσθηση ότι μύρισαν κάτι κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Εντούτοις ο συναισθηματικός τόνος του ονείρου διαφοροποιήθηκε αναλόγως της διέγερσης από τις μυρωδιές.

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι διαφορετικοί τύποι διέγερσης, όπως ο ήχος, η πίεση και η δόνηση, επηρεάζουν το περιεχόμενο και τον συναισθηματικό τόνο των ονείρων.

“Η οσμή είναι η μόνη αίσθηση που δεν κοιμάται”

δήλωσε ο Καθηγητής Τιμ Τζάκομπ, ειδικός στην οσμή και τη γεύση του Πανεπιστημίου Κάρντιφ και συνέχισε λέγοντας ότι η πληροφορία από την οσμή εισέρχεται στο επιχείλιο σύστημα του εγκεφάλου που περιλαμβάνει τον ιππόκαμπο που σχετίζεται με τη μνήμη και την αμυγδαλή που αφορά στην αισθηματική αντίδραση.

Οι υπόλοιπες αισθήσεις πρέπει να περάσουν από την “πύλη” του θαλάμου του εγκεφάλου, η οποία είναι “κλειστή” κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Πηγή: BBC

Συναισθηματική Νοημοσύνη (EQ)

Η Συναισθηματική Νοημοσύνη ή EQ, είναι ένα θέμα που έχει αναστατώσει τα τελευταία χρόνια τους κύκλους των ψυχολόγων.

Μέχρι τώρα η νοημοσύνη μετριόταν με έναν συγκεκριμένο τρόπο που στηριζόταν κυρίως στην «Νοημοσύνη του Νου» το γνωστό σε όλους μας IQ.

Πολλά τεστ βγήκαν ικανά να μετρήσουν, άλλα με περισσότερη και άλλα με λιγότερη ακρίβεια, αυτήν την ικανότητα.

Σε πολλές χώρες του κόσμου και ιδιαίτερα στην Αμερική τα τεστ αυτά έπαιζαν και παίζουν καθοριστικό παράγοντα για την επιλογή κάποιου ατόμου σε μια εργασία, σε ένα πανεπιστήμιο και γενικά σε διάφορες δραστηριότητες της ζωής.
Η λογική είναι ότι έχοντας ένα άτομο υψηλό δείκτη νοημοσύνης (IQ) μπορεί να πετύχει σε κάθε τομέα της ζωής του.

Με τα χρόνια όμως αυτή η θεωρία που είχε ήδη εδραιωθεί γερά στο κόσμο άρχισε να φαίνεται ότι δεν ανταποκρινόταν επαρκώς στην πραγματικότητα.

Υπήρχαν άτομα με υψηλό IQ, που μόνο πετυχημένα ή ευτυχισμένα δεν θα μπορούσες να τα χαρακτηρίσεις.

Τι ήταν αυτό που δεν πήγαινε καλά;

Τι ήταν αυτό που το συνηθισμένο Τεστ δεν μπορούσε να προβλέψει;

Έτσι ξεκίνησαν όλα. Έγιναν πολλές κλινικές μελέτες από πλήθος επιστημών και αποδείχθηκε τελικά ότι υπάρχουν κάποιοι επιπλέον παράγοντες, από αυτούς που απαιτούσαν τα συνηθισμένα τεστ, οι οποίοι είναι συνυπαίτιοι για την επιτυχία ή την αποτυχία στην ζωή. Αυτοί οι παράγοντες διαχωρίστηκαν και έτσι έχουμε την γνωστή σε όλους μας «Συναισθηματική Νοημοσύνη» ή EQ, ή Νοημοσύνη της Καρδιάς.

Από τα παραπάνω εξάγεται το συμπέρασμα ότι το IQ και το EQ δεν είναι δύο αντικρουόμενες, αλλά μάλλον δύο ξεχωριστές ικανότητες.

Ένα πολύ σημαντικό συμπέρασμα εξάγεται από τις έρευνες που έχουν γίνει πάνω στο θέμα, και αυτό είναι ότι είναι σχετικά σπάνιο να βρεθεί άτομο που να έχει πολύ υψηλά τον ένα δείκτη και πολύ χαμηλά τον άλλο.

Συνήθως και οι δύο δείκτες είναι σε παρόμοια επίπεδα.

Είναι σημαντικό επίσης να πούμε ότι είναι πολύ δύσκολο να υπάρξει ένα Τεστ με μολύβι και χαρτί που να προσδιορίζει με σχετική ακρίβεια τον δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης, όπως υπάρχει για την διανοητική νοημοσύνη.

Τα τεστ αυτά που προσδιορίζουν τη συναισθηματική νοημοσύνη είναι κυρίως πρακτικά ή οπτικά ή τέτοιου τύπου.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΤΟΥ ΣΥΓΚΙΝΗΣΙΑΚΟΥ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ
Είναι ταχύτερος διότι δεν χρειάζεται να συλλογιστεί για το τι θα κάνει.

Οι πράξεις που πηγάζουν από αυτό τον εγκέφαλο διακατέχονται από μια ιδιαίτερα έντονη αίσθηση της σιγουριάς.

Λίγο αργότερα μπορεί να σκεφτούμε, αυτό τώρα γιατί το έκανα, σημάδι ότι ο λογικός νους αφυπνίζεται αλλά αργεί.
Ο γρήγορος αυτός τρόπος αντίληψης θυσιάζει την ακρίβεια για την ταχύτητα, βασιζόμενος στην πρώτη εντύπωση, αντιδρώντας στο σύνολο μιας εικόνας ή στις πιο εντυπωσιακές της πλευρές. Αντιλαμβάνεται τα πράγματα με μιας, σαν σύνολο και αντιδρά προτού αφιερώσει κάποιο χρόνο για διεξοδική σκέψη και ανάλυση.
Ο συγκινησιακός μας νους είναι το ραντάρ μας για τους κινδύνους, επειδή όμως λαμβάνονται γρήγορα μπορεί να είναι παραπλανητικές ή λαθεμένες.

Ο χρόνος κατά τον οποίο το συναίσθημα φτάνει στο απόγειο του είναι πάρα πολύ σύντομος μόλις λίγα δευτερόλεπτα.

Τα συναισθήματα την στιγμή της έξαρσης τους είναι ισχυροί ρυθμιστές της δράσης και της αντίληψης μας.
Παρόλα αυτά θα περιγράψουμε τώρα πως θα ήταν ένας καθαρός τύπος Νοητικής Νοημοσύνης και ένας Συναισθηματικής Νοημοσύνης, για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τη βάση των δύο τύπων.

Ο καθαρός τύπος με υψηλό Δείκτη Διανοητικής Νοημοσύνης IQ (δηλαδή αυτός που παραμερίζει την νοημοσύνη της καρδιάς) είναι σχεδόν μια καρικατούρα του διανοούμενου, διανοητικά ικανότατου ατόμου , αλλά ανεπίδεκτου ως προς τον εσωτερικό του κόσμο. Τα χαρακτηριστικά διαφέρουν ελαφρά από άνδρες σε γυναίκες, για αυτό θα εξετάζουμε και τους δύο ξεχωριστά.

ΑΝΔΡΕΣ: Δεν είναι άξιο απορίας ότι ένας άνδρας με υψηλό IQ, μπορεί να προσδιοριστεί τυπικά από ένα ευρύ φάσμα πνευματικών διαφερόντων και ικανοτήτων, Είναι φιλόδοξος και παραγωγικός, προβλέψιμος και πεισματάρης, και δεν απασχολείται με ζητήματα που αφορούν τον εσωτερικό του κόσμο. Τείνει επίσης να είναι κριτικός και καταδεκτικός, λεπτολόγος και συνεσταλμένος, άβολος με τη σεξουαλικότητα και την εμπειρία των αισθήσεων, ανέκφραστος, απόμακρος και συγκινησιακά μονότονος και ψυχρός.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ: Οι γυναίκες με υψηλό IQ έχουν την αναμενόμενη πνευματική αυτοπεποίθηση, εύκολα εκφράζουν τις σκέψεις τους, αξιολογούν πνευματικά ζητήματα κι έχουν ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόντων του πνεύματος και της αισθητικής. Τείνουν επίσης να είναι ενδοσκοπικές , επιρρεπείς στο άγχος, τους στοχασμούς και τις ενοχές και διστάζουν να εκδηλώσουν ανοιχτά το θυμό τους (παρόλο που το κάνουν έμμεσα).

Ο καθαρός τύπος με υψηλό Δείκτη Συναισθηματικής Νοημοσύνης EQ

ΑΝΔΡΕΣ: με υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης είναι κοινωνικά ισορροπημένοι, εκδηλωτικοί και πρόσχαροι, ελεύθεροι από φοβίες και σκέψεις άγχους. Έχουν μια αξιοσημείωτη ικανότητα να αφοσιώνονται σε ανθρώπους και σκοπούς, να αναλαμβάνουν ευθύνες και να τηρούν μια ηθική στάση. Είναι πονετικοί και τρυφεροί στις σχέσεις τους. Η συναισθηματική ζωή τους είναι πλούσια, αλλά και ενδεδειγμένη. Νοιώθουν άνετα με τον εαυτό τους με τους άλλους και το κοινωνικό σύμπαν μέσα στο οποίο ζουν.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ: με υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης, τείνουν να είναι θετικές, να εκφράζουν ευθέως τα συναισθήματα τους, και να νοιώθουν θετικά απέναντι στον εαυτό τους. Η ζωή γι αυτές έχει νόημα. Είναι εκδηλωτικές και κοινωνικές και εκφράζουν τα συναισθήματα τους κατάλληλα (όχι με ξεσπάσματα). Προσαρμόζονται καλά στο στρες. Η κοινωνική τους ισορροπία τις κάνει να κάνουν εύκολα γνωριμίες. Νοιώθουν άνετα με τον εαυτό τους και είναι ευδιάθετες αυθόρμητες και ανοιχτές στην εμπειρία των αισθήσεων. Σπάνια νοιώθουν άγχος ή ενοχή, Σπάνια επίσης βυθίζονται σε περισυλλογή.

Όπως βλέπουμε και παραπάνω η Συναισθηματική Νοημοσύνη περιλαμβάνει χαρακτηριστικά μιας εντελώς διαφορετικής ευφυίας.

Η Συναισθηματική Νοημοσύνη περιλαμβάνει αυτεπίγνωση και έλεγχο των παρορμήσεων, επιμονή, ζήλο και αυτοενεργοποίηση, ενσυναίσθηση και κοινωνική προσαρμοστικότητα.
Αυτές είναι απαραίτητες δεξιότητες που πρέπει να έχουν οι άνθρωποι για να διαπρέψουν στη ζωή, να οικοδομήσουν υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις, να διακριθούν στο χώρο εργασίας τους κλπ.

Αυτές είναι επίσης η σφραγίδα ποιότητας του χαρακτήρα και της αυτοπειθαρχίας, του αλτρουισμού και της συμπόνιας, που με τη σειρά τους είναι θεμελιώδεις δεξιότητες απαραίτητες για την πρόοδο του ανθρώπινου είδους.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Η ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ του ROBERT J. STERNBERG.
Εκδ. Ελληνικά Γράμματα
2. ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ
Άρθρο www. ecoterika.gr
3. Η ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ, του JOHN GOTTMAN
Εκδ. Ελληνικά Γράμματα

Ευαγγελισμός της Θεοτόκου

Στις 25 Μαρτίου γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, που είναι μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης. Είναι μέρα αργίας, χαράς και αγαλίασης.

Στο πρόσωπό της ο Θεός τίμησε ολόκληρο το ανθρώπινο γένος και ιδιαίτερα τη γυναίκα.
Γιορτάζουμε την αναγγελία της χαρμόσυνης είδησης, που έφερε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ στην Παναγία, ότι μέσω αυτής θα ενσαρκωθεί ο Υιός του Θεού: «Ιδού νυν ευαγγελίζομαι χαράν μεγάλην» της είπε ο Αρχάγγελος.

Από αυτό το σημείο ξεκίνησε η σωτηρία της ανθρωπότητας.

Το απολυτίκιο της γιορτής μας λέει:
«Σήμερον της σωτηρίας ημών το κεφάλαιον
Και του απ’ αιώνος μυστηρίου η φανέρωσις.
Ο Υιός του Θεού Υιός της Παρθένου γίνεται
Και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται.
Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκω βοήσωμεν,
Χαίρε, Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου».

Περιγράφεται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο 1:26-38.
Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Λουκά, το γεγονός του Ευαγγελισμού έλαβε χώρα στη Ναζαρέτ, ένα ασήμαντο και περιφρονημένο χωριό, για το οποίο οι άνθρωποι της εποχής εκείνης έλεγαν «αν δύναται τι αγαθόν είναι;» (Ιωάν. 1:46). Όμως, η Ναζαρέτ τιμήθηκε ιστορικά ως η ιδιαίτερη πατρίδα του Ιησού Χριστού, που επονομάστηκε και «Ναζωραίος».
Τον έκτο μήνα από τη σύλληψη του Προδρόμου, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, σταλμένος από τον Θεό, συναντά την Μαρία στο μέρος όπου διέμενε και της απευθύνει τον χαιρετισμό: «Χαίρε κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σου».
Το «χαίρε» του αγγέλου δεν είναι απλός χαιρετισμός, αλλά θυμίζει τις επαγγελίες για την έλευση του Κυρίου στην αγία πόλη, όπως «Χαίρε σφόδρα, θύγατερ Σιών, θύγατερ Ιερουσαλήμ, ιδού ο βασιλεύς σου έρχεταί σοι…» (Ζαχ. 9:9).
Στον χαιρετισμό αυτό, η Μαρία αντιδρά φυσιολογικά για τη νεαρή ηλικία της. Διερωτάται «ποταπός είη ο ασπασμός ούτος», δηλαδή ποιάς προέλευσης (Θείας ή μη) ήταν αυτός ο χαιρετισμός; Τότε ο άγγελος, βλέποντας τον δισταγμό της, την καθησυχάζει με τη φράση «Μη φοβού» και αμέσως της δηλώνει ότι βρήκε χάρη από το Θεό.

Ακολούθως, ο Γαβριήλ φανερώνει το περιεχόμενο της ευαγγελίας του. Η Μαρία πρόκειται να φέρει στον κόσμο ένα γιο τον οποίο θα ονομάσει Ιησού και ο οποίος «έσται μέγας» και θα αναγνωριστεί από όλους ως «Υιός Υψίστου», του οποίου η βασιλεία δεν θα έχει τέλος.
Η Μαρία εκφράζει μια εύλογη απορία, που δείχνει ότι ο Λουκάς αποδίδει μεγάλη σημασία στην παρθενία της Μαρίας, και αυτό φαίνεται από την αντίρρηση που απευθύνει στον άγγελο, όταν της αναγγέλλει ότι θα γίνει η μητέρα του Μεσσία: «Πώς έσται μοι τούτο, επεί άνδρα ου γινώσκω;» (πώς θα γίνει αυτό, αφού δεν έχω σχέσεις με άνδρα;).

Το ερώτημα αυτό, οδηγεί τον Γαβριήλ να της αναγγείλει την παρθενική σύλληψη του Ιησού με υπερφυσικό τρόπο «Πνεύμα άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις υψίστου επισκιάσει σοι διό και το γεννώμενον άγιον κληθήσεται υιός Θεού».
Στο τέλος του Ευαγγελίου αυτού περιέχεται ένα σημαντικό θεολογικό μήνυμα.
Ο Γαβριήλ τελείωσε μεν την ευαγγελία του προς την Παρθένο, όχι όμως και την αποστολή του.
Περιμένει την συγκατάθεση της Μαρίας.
Αφού του είπε «ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου», μόνο τότε «απήλθεν απ’ αυτής ο άγγελος».
Για τον Λουκά, ούτε μία τέτοια σπουδαία ενέργεια του Θεού δεν αφαιρεί από τον άνθρωπο το χάρισμα της συνδημιουργίας. «Ευτυχισμένη Μαρία, ο κόσμος όλος περιμένει τα συγκατάθεσή σου», αναφέρει ο ιερός Αυγουστίνος.
Πραγματικά, η μητρότητα αυτή είναι θεληματική.

Η Μαρία ενδιαφέρεται να καταλάβει το κάλεσμα του Θεού με την απροσδόκητη κλήση που της αναγγέλλει ο Γαβριήλ.

Όταν διαφωτίζεται πλήρως, δέχεται, ενώ η διακονία της αυτή είναι προπάντων ελευθερία.

Η 25η Μαρτίου είναι επίσης και Εθνική Γιορτή για την Ελλάδα, η οποία καθιερώθηκε με το διάταγμα 980, στις 15 Μαρτίου 1938.
Τιμούμε τους ήρωες της Επανάστασης του 1821. Αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους ώστε η Ελλάδα να είναι μία ελεύθερη χώρα.
Από τις 29 Μαΐου του 1453, μετά την άλωση της Πόλης, για 400 χρόνια οι Έλληνες ζούσαν κάτω από την τουρκική κατοχή.
Στις 25 Μαρτίου του 1821 στη Μονή της Μεγίστης Λαύρας στα Καλάβρυτα, ο επίσκοπος Παλαιών Πατρών Γερμανός, σήκωσε το Λάβαρο της Επανάστασης.
Τότε άρχισε και επίσημα η Ελληνική Επανάσταση που οδήγησε μετά από πολλούς αγώνες και θυσίες στην απελευθέρωση και αναγνώριση του Ελληνικού κράτους το 1830 με τη συνθήκη του Λονδίνου.
Τη Συνθήκη αυτή υπέγραψαν στις 22 Ιανουαρίου του 1830 η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία.
Το 1832, αφού ορίστηκαν τα σύνορα της Ελλάδας, αποδέχτηκε και η Οθωμανική αυτοκρατορία την απόφαση αυτή.
Από τότε αρχίζει η πορεία του Νέου Ελληνικού Κράτους.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ & ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ!

Δημιουργία... οστών κατά παραγγελία

Ελπίδα για χιλιάδες συνανθρώπους μας
θύματα τροχαίων ατυχημάτων και όχι μόνο…

Τα ιαπωνικά νοσοκομεία άρχισαν τις κλινικές δοκιμές των πρώτων στον κόσμο οστών κατά παραγγελία που θα σχεδιάζονται σε κομπιούτερ, θα ταιριάζουν απόλυτα στα κρανία των ασθενών και σταδιακά θα αντικαταστήσουν τα πραγματικά οστά, όπως μετέδωσε το Γαλλικό Πρακτορείο από το Τόκιο.

Αν αποδειχτεί επιτυχής, η ιαπωνική μέθοδος θα ανοίξει το δρόμο, ώστε οι γιατροί να δημιουργούν νέα οστά μέσα σε λίγες μόνο ώρες από τη στιγμή ενός ατυχήματος, εφόσον ο ασθενής έχει αποθηκευμένα ηλεκτρονικά στοιχεία σε ένα ιατρικό αρχείο.

Σήμερα οι γιατροί συνήθως επιδιορθώνουν τα οστά εμφυτεύοντας τμήματα πραγματικών οστών ή κεραμικών υποκατάστατων.
Τα ιαπωνικά εμφυτεύματα χρησιμοποιούν σκόνη φωσφορικού ασβεστίου, της ουσίας που δημιουργεί τα ανθρώπινα οστά, και ένα στερεοποιητικό υγρό, που κατά 80% είναι διυλισμένο νερό.

Με τον ίδιο τρόπο που ένας εκτυπωτής ψεκασμού μελάνης (inkjet) ψεκάζει σταγόνες πάνω σε ένα χαρτί, έτσι και μια ειδική συσκευή ψεκάζει το υγρό πάνω σε ένα λεπτό στρώμα της σκόνης φωσφορικού ασβεστίου για να δημιουργήσει τα επιθυμητά σχήματα των οστών. Η συσκευή επαναλαμβάνει συνεχώς την ίδια διαδικασία μέχρι να προστεθούν στρώματα του υλικού και να επιτευχθεί το επιθυμητό πάχος.
Για παράδειγμα, εκατό στρώματα δημιουργούν ένα εμφύτευμα πάχους ενός εκατοστού. Είναι αξιοσημείωτο ότι μια ανάλογη τεχνική χρησιμοποιείται στη βιομηχανία για τη δημιουργία καλουπιών και προτύπων νέων προϊόντων.

Τα νέα εμφυτεύματα, δημιουργήματα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου του Τόκιο, σε συνεργασία με την ιαπωνική εταιρία Next 21, ονομάζονται «οστά υπολογιστικής τομογραφίας» (Computer Tomography Bones ή CT Bones) γιατί δημιουργούνται με ακρίβεια χάρη στη χρήση εικόνων τομογραφίας, που μπορούν να απεικονίσουν τις πολύπλοκες δομές του σαγονιού, των μάγουλων και άλλων μερών του κρανίου σε κλίμακα μέχρι ενός χιλιοστού.
Η τεχνική επιτρέπει επίσης τη δημιουργία μικρών τρυπών στα νέα οστά, που διευκολύνουν τις αρτηρίες του αίματος και τα κύτταρα να διαπερνούν το τεχνητό οστό και να αναδημιουργούν ένα νέο πραγματικό οστό.

Οι Ιάπωνες επιστήμονες εργάζονται ήδη πάνω στη δεύτερη γενιά των CT Bones, τα οποία θα περιέχουν νέα υλικά, που θα διευκολύνουν την «επικοινωνία» του τεχνητού με το πραγματικό οστό.

Τα νέα οστά, προς το παρόν, περιορίζονται στο κρανίο, γιατί, αντίθετα με τα άκρα, δεν χρειάζεται να σηκώνουν το βάρος του σώματος.

Οι δοκιμαστικοί έλεγχοι σε δέκα ιαπωνικά νοσοκομεία θα διαρκέσουν περίπου δύο χρόνια.
Ήδη το πανεπιστήμιο του Τόκιο έχει εμφυτεύσει τέτοια οστά σε δέκα ασθενείς, που έδειξαν ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Η κανονική εφαρμογή στην πράξη της νέας τεχνικής αναμένεται σε τρία έως τέσσερα χρόνια.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

«Ειρήνη υμίν»

«Ο ζητών ειρήνην, Χριστόν εκζητεί, ότι αυτός εστίν η ειρήνη, ο ειρηνοποιήσας δια του αίματος του Σταυρού αυτού, είτε τα εν ουρανοίς είτε τα επί της γης», γράφει ο Mέγας Bασίλειος.

Η ειρήνη της ψυχής μας
Όταν η ψυχή μας ειρηνεύει, ειρηνεύουν και οι σκέψεις μας, με αποτέλεσμα η ειρήνη να σφραγίζει και την εξωτερική μας συμπεριφορά.

Διαποτίζει και επηρεάζει τις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Ενώ, αντίθετα, όταν δίνουμε τροφή στα πάθη μας, όταν επιτρέπουμε τις άσχημες ή αρνητικές σκέψεις να αναστατώνουν τον νου μας, τότε μέσα μας δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη και επομένως ούτε εξωτερική ειρηνική κατάσταση.
Δεν έχει ειρήνη μέσα του αυτός που μισεί.
Δεν έχει ειρήνη στην ψυχή του αυτός που θυμώνει ή κατακρίνει τους συνανθρώπους του.
Η ΕΙΡΗΝΗ προϋποθέτει «την κατά των παθών δεσποτείαν», δηλαδή την υπερνίκηση των διαφόρων παθών.

Ο τελικός προορισμός του ανθρώπου, κτισμένου κατ’ εικόνα του Θεού, δεν είναι άλλος παρά το ν’ αποτελεί το «σύνδεσμο» ενότητας ολόκληρης της Δημιουργίας, συντελώντας στην τελική ένωση της κτιστής ανθρωπότητας με την άκτιστη Θεότητα του Λόγου.
Αυτή είναι η αιώνια και ακατάλυτη Ειρήνη, που επιτρέπει στον άνθρωπο να γίνει ό,τι ακριβώς είναι ο Θεός, χωρίς να ταυτιστεί με την ουσία Του.

Η ΕΙΡΗΝΗ εμβαθύνεται στην ανθρώπινη φύση τόσο περισσότερο όσο αυτή η φύση προσανατολίζεται προς την ένωσή της με τη Θεία φύση του Δημιουργού της.

Όσοι εργάζονται γι’ αυτήν την ένωση, είναι οι μόνοι πραγματικοί ειρηνοποιοί και γι’ αυτό ακριβώς «υιοί Θεού κληθήσονται...».

Την ΕΙΡΗΝΗ ως πνευματική Tου κληρονομιά μας άφησε ο Ιησούς Χριστός κατά την τελευταία ομιλία Του την ώρα του Μυστικού Δείπνου:
«Ειρήνην αφήνω εις εσάς, ειρήνην την εμήν δίδω εις εσάς, ουχί καθώς ο κόσμος δίδει, σας δίδω εγώ. Ας μη ταράττηται η καρδία σας, μηδέ ας δειλιά». Ιωάν. ιδ΄27.

Με αυτά τα λόγια, λίγο πριν πάρει το δρόμο για τον Γολγοθά, ο Ιησούς Χριστός, αποχαιρέτισε τους μαθητές του και τους άφησε παρακαταθήκη την ΕΙΡΗΝΗ την δική Του, την πραγματική ειρήνη, την ειρήνη του Θεού την υπερέχουσαν πάντα νουν… Φιλιπ. δ΄7.

Και μετά την ανάστασή Του στην πρώτη συνάντηση με τους μαθητές Του, ο χαιρετισμός Του ήταν, ΕΙΡΗΝΗ ΥΜΙΝ.

Μας άφησε την ΕΙΡΗΝΗ, κάνοντας μάλιστα διάκριση μεταξύ της υποκριτικής ή έστω πρόσκαιρης ειρήνης του κόσμου και της δικής Του ειρήνης, της πραγματικής ειρήνης, η οποία δεν γνωρίζει δόλο και υστεροβουλία.

Τι σημαίνει ειρήνη; Τι είναι ειρήνη;
Ειρήνη, κατά μία έννοια, είναι η κατάσταση ησυχίας χωρίς ταραχές, διαμάχες, πολέμους μεταξύ ατόμων, κοινωνικών ομάδων, κρατών, κ.λ.π.
Οι άνθρωποι δεν έχουν σταματήσει να αγωνίζονται για την ειρήνη, αλλά ποτέ δεν υπάρχει ειρήνη. Απεναντίας, όταν λέγουσιν ειρήνη και ασφάλεια, τότε έρχεται αιφνίδιος όλεθρος… Α΄ Θεσσαλ. ε΄ 3.

Εκείνο όμως που μας ενδιαφέρει και μας χρειάζεται πραγματικά είναι η κατάσταση εσωτερικής γαλήνης και ψυχικής ηρεμίας, δηλαδή είναι η ΕΙΡΗΝΗ της ψυχής.

Ο Απ. Παύλος κήρυττε «Χριστός εστίν η ειρήνη ημών» και συνιστούσε και προέτρεπε τους ανθρώπους λέγοντας «ει δυνατόν μετά πάντων ανθρώπων ειρηνεύετε».
Σήμερα, σε κάθε Θεία Λειτουργία παρακαλούμε τον Θεό «υπέρ της άνωθεν ειρήνης» και «υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου».

Πού είναι η ειρήνη; Υπάρχει ειρήνη;
Ναι, υπάρχει ειρήνη όχι όμως εκεί που την ψάχνουμε, ούτε αποκτάτε με τα μέσα που προσπαθούμε.
Η ειρήνη προσφέρεται πλούσια και δωρεάν από τον Άρχοντα της ειρήνης , τον Ιησού Χριστό. Η ειρήνη ξεκινάει από την ψυχή μας.
Αν η ψυχή μας είναι ταραγμένη και δεν μπορεί να ησυχάσει όση ηρεμία , ειρήνη, ησυχία και αν υπάρχει γύρω μας δεν νιώθουμε καλά.
Αν όμως η ψυχή έχει ειρήνη, τότε η εξωτερική ακαταστασία δεν μπορεί να την προσβάλει, δεν μπορεί να αφαιρέσει μέσα από την ψυχή την ειρήνη.

Όπως όλα στηρίζονται στο νόμο της αιτίας και του αποτελέσματος, έτσι και η ειρήνη εξαρτάται από το πώς στεκόμαστε απέναντι σ’ αυτόν που μπορεί να μας δώσει ειρήνη.

Όταν κλειδώνουμε την πόρτα της καρδιάς μας και δεν αφήνουμε τον Θεό της ειρήνης να μπει μέσα, τότε δεν θα μπορέσουμε να νιώσουμε την αληθινή ειρήνη.

«Eίθε να ήκουες τα προστάγματά μου! Τότε η ΕΙΡΗΝΗ σου ήθελεν είσθε ως ποταμός, και η δικαιοσύνη σου ως κύματα θαλάσσης». Ησα. μη΄ 18.

Αν αφήσουμε τον Άρχοντα της ειρήνης, τον Ιησού Χριστό, να φέρει την ειρήνη μέσα μας και να αποκαταστήσει τις σχέσεις μας με τον Δημιουργό, τότε θα μπορούμε να λέμε σαν τον Δαβίδ, «Εν ειρήνη θέλω και πλαγιάσει και κοιμηθεί, διότι Συ μόνος Κύριε με κατοικίζεις εν ασφαλεία». Ψαλ. δ΄ 8.

Παραιτήσου από το δικό σου θέλημα,
Για να βρεις ειρήνη ψυχής,
Γιατί το θέλημα του ανθρώπου
Έχει γίνει χάλκινο τείχος
Και εμποδίζει το φωτισμό και την Ειρήνη…
(Γέροντος ΙΩΣΗΦ Ησυχαστού)

Ο κραδασμός των λέξεων

Οι λέξεις έχουν πολλά επίπεδα δράσης

Το νόημα της λέξης
Είναι το πιο προφανές επίπεδο δράσης της κατά το οποίο τη χρησιμοποιούμε για να συνεννοηθούμε, κωδικοποιώντας ήχους που την αποτελούν και στο σύνολό τους σημαίνουν κάτι. Το νόημα μιας λέξης, όμως, δεν περιορίζεται σ’ αυτό. Έχει και μια κρυμμένη δύναμη με βάση την ετυμολογία της. Π.χ., η λέξη «καταστροφή» αποτελείται από το πρόθεμα «κατά» και το ουσιαστικό «στροφή» και φτιάχνει ένα νοητικό αρχιτεκτόνημα που δείχνει πού μας οδηγεί («μας πήρε η κάτω βόλτα»).
Άρα, με το νόημα των λέξεων χτίζουμε μια πραγματικότητα που μπορεί να είναι επικίνδυνη ή γεμάτη ενέργεια.
Αντίθετα, η λέξη «αναγέννηση» αποτελείται από το πρόθεμα «ανά» και το ουσιαστικό «γέννηση» και παραπέμπει στην αναβίωση της ύπαρξης.
Επομένως η «καταστροφή» και η «αναγέννηση», όταν προφερθούν, δημιουργούν μια κατεύθυνση μέσα στο χώρο, σηματοδοτούν πώς θα κινηθεί ο εγκέφαλός μας.

Το ενεργειακό φορτίο
Οι λέξεις εκτός από το νόημά τους φορτίζονται και ενεργειακά. Σπανίως μια λέξη είναι «άχρωμη» και «άοσμη». Φέρει την ενέργειά μας. Μπορεί δηλαδή να είναι φορτισμένη και να κουβαλά την ψυχική μας κατάσταση (αγάπη, μίσος, λύπη, ενθουσιασμό, συμπάθεια, ειρωνεία κ.λπ.).
Τα φωνήεντα και τα σύμφωνα δημιουργούν μια ζωντανή συχνότητα που διαπερνά το συνομιλητή μας.
Αυτός ο κραδασμός ενδυναμώνεται από τα συναισθήματά μας, ανεξάρτητα από το νόημά της. Έτσι, μπορούμε να πούμε σε κάποιον «Σ’ αγαπώ πολύ» εκπέμποντας κραδασμό μίσους ή ειρωνείας. Ή να πούμε «Είσαι κακό παιδί» και να εκπέμπουμε παρ’ όλα αυτά στοργή και συμπάθεια.
Τις λέξεις πρέπει να τις προφέρουμε με ενεργειακή δύναμη και δυναμικά, όχι αδιάφορα, αλλά και με συναισθηματική καθαρότητα.
«Παν σώμα απορροφά τους παλμούς τους οποίους δύναται να εκπέμψει».
Αυτό σημαίνει πως όταν φορτίζουμε μια λέξη αρνητικά και τη στέλνουμε σε κάποιον, κατ’ αρχήν την απορροφούμε εμείς. Οι λέξεις που πληγώνουν άλλους, έχουν αφήσει ψυχικές ουλές και πάνω μας.

Ο στόχος της λέξης
Κάθε λέξη που προφέρουμε, εκτός από το νόημα και τον κραδασμό της, έχει και ένα στόχο. Οι στόχοι των λέξεων ποικίλουν: μπορεί να θεραπεύσουν, να χαλαρώσουν, να συκοφαντήσουν, να εκνευρίσουν, να περιφρονήσουν, να κινητοποιήσουν, να συγχωρήσουν κ.λπ.
Όσο πιο καθαρός είναι ο στόχος στο νου μας και όσο πιο θετικό το περιεχόμενό τους, τόσο πιο κοντά είμαστε στη δύναμη του πρώτου Λόγου.

Οι ζωντανές λέξεις

«Γεια σου, τι κάνεις;». Μια φράση χιλιοειπωμένη που τις περισσότερες φορές όμως μοιάζει νεκρή και άψυχη, χωρίς ενδιαφέρον. Οι λέξεις έχουν αξία όταν είναι ζωντανές, πάλλονται από ζωή και ενέργεια. Ας δούμε πώς μπορούμε να ζωντανέψουμε μια λέξη ή φράση.
- Έχουμε ξεκάθαρο μέσα μας το στόχο της λέξης. Το τι θέλουμε να προκαλέσει προς τη θετική βέβαια κατεύθυνση (να θεραπεύσει, να παροτρύνει κ.λπ.) και βλέπουμε αυτόν το στόχο μπροστά μας σαν μια εικόνα που έχει ήδη πραγματοποιηθεί.
- Επιλέγουμε τη λέξη ή τις λέξεις που περιγράφουν και αντιπροσωπεύουν αυτόν το στόχο άμεσα και απλά. Αν είναι σπάνιες ή αμφίσημες, μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση. Και οι πιο απλές λέξεις, αν ζωντανέψουν, είναι αποτελεσματικές.- Φορτίζουμε τη λέξη συναισθηματικά. Νιώθουμε ότι οι λέξεις μας εκπέμπουν τον ψυχισμό μας. Τις βλέπουμε χρωματισμένες απ’ αυτά που νιώθουμε και σαν πρεσβευτές του εαυτού μας.
- Εκφέρουμε σωστά τις λέξεις. Η εκφορά παίζει σημαντικό ρόλο, γιατί θα δημιουργήσει τον κραδασμό επίδρασης στο συνομιλητή μας.
Πρέπει να είναι:
Καθαρή, χωρίς «μασήματα» των φθόγγων, και αργή, ώστε να ακουστούν και να δονήσουν τα φωνήεντα.
Ρυθμική
Οι φράσεις δεν πρέπει να έχουν χασμωδίες (π.χ. εεε ή χμμμ) ή δισταγμούς, κομπιάσματα, ακραίες παύσεις. Πρέπει να βγαίνουν αβίαστα.
Με διακύμανση της φωνής
Για να φορτιστεί μια λέξη, απαιτούνται διακυμάνσεις της φωνής, δονήσεις ενδυνάμωσης. Αν πούμε τις σημαντικές λέξεις μας επίπεδα, άχρωμα, δεν εκπέμπουν την κρυμμένη τους δύναμη. Τονίζουμε τη συλλαβή με τον τόνο. Αφήνουμε τα φωνήεντα να αντηχήσουν, τα σύμφωνα να κρατούν τον ξεχωριστό ήχο τους. Π.χ. η φράση «Σ’ αγαπώ» στην κραδασμική της μορφή είναι «Σσσσ’ ααγαπώωω». Το σ και το α στην αρχή είναι τονισμένα, δίνοντας μια δυναμική στη λέξη. Το ω, τονισμένο στο τέλος, κρατάει μια αντήχηση σαν να παρατείνεται. Ένα τέτοιο «σ’ αγαπώ» «εμβολίζει» το δέκτη.

Επαναλαμβανόμενη
Μια λέξη δυναμώνει αν την επαναλάβουμε αρκετές φορές σε πολλές φράσεις. Η επανάληψή της δημιουργεί μια κραδασμική «οδό», που της δίνει βάθος, τη χαράζει στο μυαλό του συνομιλητή μας.
Η ώθηση της λέξης
Τέλος, εκπέμπουμε τη λέξη «ωθώντας» την στο συνομιλητή μας σαν να τη σπρώχνουμε. Δεν τη λέμε απλώς, αλλά τη βλέπουμε να γεφυρώνει το κενό ανάμεσά μας.

Λέξεις και φράσεις μας επηρεάζουν:

Μην ξαναπείτε

Ξεχνάω εύκολα. Δεν θυμάμαι. Δεν μπορώ. Δεν είναι στο χέρι μου. Τι να κάνω; Δύσκολα τα πράγματα. Ζορίζομαι. Δεν μου αρέσει αυτό που κάνω. Είναι μάταιο. Δεν λύνεται με τίποτα! Θα τα παρατήσω. Δεν είμαι εγώ γι’ αυτά. Μη χάνεις το χρόνο σου. Δεν αντέχω άλλο. Δεν ξέρω τι θέλω. Δεν βαριέσαι Δεν αλλάζει ο κόσμος. Φτου, πάλι τα ίδια. Θα τρελαθώ. Δεν έχω τύχη. Αλλά και βρισιές, βλαστήμιες και αρνητικά σχόλια για την επιτυχία των άλλων.
- Όλα εγώ τα κάνω! Δεν σε καταλαβαίνω. Τρελάθηκες; Άντε παράτα με. Είσαι στα καλά σου; Μη με καταστρέψεις. Θα σε καταστρέψω. Δεν πάει άλλο. Φύγε να μη σε βλέπω. Πάλι τα ίδια; Ο καθένας για τον εαυτό του. Κόψε το λαιμό σου. Μη με ζαλίζεις. Δεν με σκέφτεσαι. Είσαι αχάριστος, βλάκας, ανυπόφορος (γενικά αρνητικούς χαρακτηρισμούς). Αλλά και τις λέξεις κούραση, άκεφος, νεύρα, ουφ, ναι μωρέ, καααλά και αρνητικά σχόλια για τις σχέσεις άλλων ανθρώπων.
- Δεν είμαι καλά. Νιώθω χάλια. Θα αρρωστήσω. Θα πεθάνω. Δεν έχω δύναμη. Φοβάμαι μην κολλήσω. Θα βγάλω τον καρκίνο. Θα πάθω εγκεφαλικό! Δεν έχω ελπίδα. Άσ’ τα να πάνε. Δεν θα ξαναγίνω καλά. Αλλά και επιφωνήματα (ωχ, αχ) και αρνητικά σχόλια για την υγεία άλλων.

Αλλά να λέτε
Είμαι συγκεντρωμένος/-η. Μπορώ! Είναι στο χέρι μου. Βρίσκω πάντα τη λύση. Η ζωή μου δίνει ευκαιρίες. Πάντα τα καταφέρνω. Ό,τι κι αν συμβεί, είναι για καλό. Έχω συγκεκριμένο στόχο. Μου αρέσει η δουλειά μου. Χαίρομαι να εργάζομαι. Δεν πειράζει, θα λυθεί. Από εμένα εξαρτάται. Να δοκιμάσουμε πάλι. Τίποτα δεν χάθηκε. Ας το δούμε από την αρχή. Ας μείνουμε ήρεμοι. Υπάρχει τρόπος. Αλλά και λόγια που ενδυναμώνουν θετικά και τους άλλους.
- Θέλω να είμαστε μαζί. Εγώ είμαι εδώ. Μην ανησυχείς. Δεν πειράζει, όλοι κάνουν λάθη. Σε καταλαβαίνω. Θέλω να σε καταλάβω. Νιώθω όμορφα μαζί σου. Χαμογέλασε! Είμαστε ένα! Εδώ είμαι εγώ, αν με χρειαστείς. Είσαι έξυπνος, καλός, όμορφος. Μαζί μπορούμε τα πάντα. Μου αρέσει αυτό που είπες. Έχεις ωραίες ιδέες. Σ’ ευχαριστώ. Σε συγχωρώ. Αλλά και τις λέξεις αγάπη, φως, δύναμη, στοργή, τρυφερότητα, πάθος και θετικά σχόλια για τις σχέσεις των άλλων ανθρώπων.
- Είμαι καλά. Δεν αρρωσταίνω. Φροντίζω τον εαυτό μου. Είμαι δυνατός. Νιώθω γεμάτος ζωή. Αγαπώ το σώμα μου. Αγαπώ τη ζωή. Μέσα μου υπάρχει η θεραπεία. Αλλά και θετικά σχόλια για την υγεία άλλων.

Επομένως, είμαστε πιασμένοι σ’ ένα δίχτυ κραδασμών των λέξεων που έχουμε πει κι έχουμε ακούσει και η δόνησή του επηρεάζει τη συμπεριφορά μας, τις επιλογές και την ευτυχία μας!

Πόσες λέξεις σπαταλάμε αλόγιστα κάθε μέρα!

Κι όμως, δεν κατανοούμε πλήρως το νόημά τους και δεν αντιλαμβανόμαστε ότι η ζωή μας καθρεφτίζεται μέσα τους!

Εν αρχή ην ο Λόγος

Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν, και Θεός ην ο Λόγος. 2 Ούτος ην εν αρχή προς τον Θεόν. 3 πάντα δι' αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ό γέγονεν.
Ιωάννης 1/α: 1-3
(Αρχικά ήταν ο Λόγος. Και ο Λόγος ήταν προς τον Θεό, και Θεός ήταν ο Λόγος. 2. Αυτός ήταν αρχικά προς τον Θεό. 3. Όλα έγιναν μέσω αυτού, και χωρίς αυτόν δεν έγινε ούτε ένα το οποίο έγινε)

Όλα ξεκίνησαν από τον «αρχικό λόγο» και από τότε ο κόσμος μας ζει από τον κραδασμό αυτού του πρώτου ήχου. Όλα είναι ένας παλμός. Άλλοτε «αόρατος», όπως οι σκέψεις μας, και άλλοτε «ορατός», όπως οι λέξεις μας.
Κάθε λέξη που χρησιμοποιούμε έχει μια δυναμική.

Είναι δύναμη, γιατί με τον παλμό της αλλάζει το χωροχρόνο μέσα στον οποίο ζούμε και ανάλογα με το πώς θα ειπωθεί μπορεί να ενταχθεί στον πρωταρχικό παλμό του λόγου ή να είναι αντίθετη στον κοσμικό ρυθμό. Κι έχει μια δυναμική, γιατί είναι προπομπός δράσεων.
Οι λέξεις είναι σαν να ανοίγουν ένα δρόμο, συνεπώς επηρεάζουν το μέλλον μας και συνεχίζουν να πάλλονται γύρω και μέσα μας για πολύ καιρό αφότου έχουν ειπωθεί.
«Πεθαίνει η λέξη αν ειπωθεί, λένε μερικοί. Εγώ όμως λέω πως τότε μόλις ξεκινά να ζει», λέει η σημαντική ποιήτρια Emily Dinkinson.

Είμαστε οι λέξεις

Σε παλαιότερες εποχές οι άνθρωποι έλεγαν ότι ο άνθρωπος είναι ο λόγος του. Εμπιστεύονταν ο ένας τον άλλο με ένα «λόγω τιμής». Οι λέξεις ήταν πολύτιμες, ήταν ποτισμένες από τον ψυχισμό του ανθρώπου, μια προέκτασή του. Κι όπως είμαστε προσεκτικοί μήπως τραυματίσουμε ένα μέλος του σώματός μας, έτσι έλεγαν ότι πρέπει να προσέχουμε και με τις λέξεις, γιατί είναι κομμάτι μας.
Η σύγχρονη επιστήμη (νευρολογία, βιολογία, ανθρωπολογία, γλωσσολογία κ.λπ.) έρχεται να επιβεβαιώσει αυτές τις παλιές αντιλήψεις.

Για τον εγκέφαλό μας κάθε λέξη είναι μια διαδικασία σκέψεων, ορμονικών αλλαγών και ηλεκτρικής εκφόρτισης. Στο στόμα μπορεί να φαίνονται «εύκολες», για τον εγκέφαλό μας όμως είναι αληθινές.
Όταν κάποιος λέει τη φράση «Είναι δύσκολο να το κάνω», το στόμα του τη διατυπώνει ως μια απλή διαπίστωση.

Για τον εγκέφαλο ωστόσο είναι κάτι δεσμευτικό και δρα έτσι, ώστε να γίνεται πραγματικότητα. Στη φράση «Δεν είμαι καλά», ο εγκέφαλος συμπεριφέρεται σαν άρρωστος! Για κάθε λέξη όμως, εκτός από την έννοιά της, ο εγκέφαλος δημιουργεί ένα δίχτυ συνδέσεων με εικόνες και βιώματα που φέρει η ίδια και μας αφορά άμεσα.
Όταν π.χ. λέμε τη φράση «Την πατήσαμε», ο εγκέφαλός μας μπορεί να τη συσχετίζει με μια εικόνα σύνθλιψης του εγώ μας ή με ένα παλιό δυσάρεστο βίωμα. Ακόμα και αν η διαπίστωσή μας αποδειχτεί εσφαλμένη (ότι δηλαδή δεν την πατήσαμε, ήταν λανθασμένες οι πληροφορίες), η φθορά που έχει συντελεστεί μέσα μας είναι ήδη μεγάλη. Αν πάλι η διαπίστωση είναι αληθινή, τότε δεν έχουμε πλέον το κουράγιο να αντιδράσουμε.
Οι πετυχημένοι άνθρωποι προσέχουν τα λόγια όσο και τη δράση τους.

Ξέρουν ότι είμαστε οι λέξεις μας και ως λογικά όντα έχουμε τη δύναμη που έχουν αυτές.

Χρησιμοποιώντας τις νικάμε, πείθουμε, παρεξηγούμαστε, θυμώνουμε, μελαγχολούμε.

Ας τις χρησιμοποιούμε με σύνεση.

Για την αγάπη...

Η αγάπη υπομένει τα πάντα, πιστεύει τα πάντα, εύχεται τα πάντα, αντέχει τα πάντα. Η αγάπη ποτέ δεν τελειώνει.

«Προς Κορινθίους 13:7»

Χρειάζομαι την αγάπη ως Λυδία λίθο της ύπαρξής μου. Είναι ο ήλιος που πνέει μέσα μου ζωή.

«Τζουλιέτ Ντρουέ στον Β. Ουγκώ»

Κανένας δεν αγαπάει πραγματικά εκείνον που φοβάται.

«Αριστοτέλης»

Μια λέξη μας απελευθερώνει από τους πόνους της ζωής. Και αυτή η λέξη είναι: Αγάπη.

«Σοφοκλής»

Μάθε ν΄αγαπάς αυτούς που δεν πληγώνουν την αγάπη.

«Γ. Ρίτσος»

Η αγάπη δεν είναι να κοιτάζουμε ο ένας τον άλλο, αλλά να βλέπουμε μαζί προς την ίδια κατεύθυνση.

«Antoine de Saint Exupery»

Η αγάπη δεν κατακτά, κατακτείται.

«Γκαίτε»

Το μέτρο της αγάπης είναι η αγάπη χωρίς μέτρο.

«Ιερός Αυγουστίνος»

Η αγάπη μας διατάζει να πηδήξουμε στο κενό και μας πιάνει στον αέρα.

«Π. Μπράουν»

Η αγάπη απονέμεται πάντα σαν δώρα, ελεύθερα, πρόθυμα, απροσδόκητα. Προσφέρεται ακόμη και όταν οι άλλοι δεν την αναγνωρίζουν και δεν την εκτιμούν. Δεν αγαπάμε για να μας αγαπήσουν, αγαπάμε γιατί έτσι νιώθουμε.

«Λέο Μπουσκάλια»

Αληθινή αγάπη δεν είναι εκείνη που αντέχει το μακροχρόνιο χωρισμό, αλλά εκείνη που αντέχει τη μακροχρόνια οικειότητα.

«Hellen Rowland»

Η μεγαλύτερη ευτυχία στη ζωή είναι η πεποίθηση ότι μας αγαπούν.
«Βίκτωρ Ουγκώ»

Αγάπη: η ανάγκη να φύγεις από τον εαυτό σου.
«Charles Baudelaire»

Δεν αγαπά πραγματικά όποιος δεν αγαπά για πάντα.
«Ευριπίδης»

Η Αγάπη είναι η ομορφιά της ψυχής.
«Ιερός Αυγουστίνος»

Όπου υπάρχει αγάπη, υπάρχει ζωή.
«Ίντιρα Γκάντι»

Σ’ αγαπώ. Δεν μπορώ τίποτ’ άλλο να πω πιο βαθύ, πιο απλό, πιο μεγάλο!

«Μυρτιώτισσα»

Αγαπάτε αλλήλους

«Ιησούς Χριστός»

Αγάπη είναι, πάνω απ’ όλα, να χαρίζεις τον εαυτό σου.

«Jean Anouilh»

Αν αγαπάς και υποφέρεις, αγάπα περισσότερο.

«Βίκτωρ Ουγκώ»

Η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος.

«Νίκος Εγγονόπουλος»

Η αγάπη είναι ο σεβασμός στη ζωή.

«Άλμπερτ Σβάϊτσερ»

Η αγάπη μεταμορφώνει ακόμα και τη θυσία σε χαρά.

«Βίκτωρ Ουγκώ»

Λίγο βαστάει ο θυμός όσων αγαπούν πραγματικά.

«Μένανδρος»

Μονάχα η αγάπη γιατρεύει, ολοκληρώνει, μας οδηγεί πέρα από τον εαυτό μας.

«Marsha Sinetar»

Η γνώσις φυσιεί (προκαλεί έπαρση) η δε αγάπη οικοδομεί.

«Απόστολος Παύλος»

Δεν μπορεί οποιοσδήποτε να αποκτήσει την τέλεια αγάπη, παρά μόνο εκείνος που απέβαλε τον παλιό εαυτό του.

«Μέγας Βασίλειος»

Αγάπα για να ζήσεις, ζήσε για ν’ αγαπάς.

«Διονύσιος Σολωμός»

Η στρατηγική του δελφινιού

" Η στρατηγική του δελφινιού

απαιτεί να σκεφτόμαστε

το πώς να σκεφτόμαστε"

Μέσα στην πορεία των αιώνων που ακολούθησε ο άνθρωπος συνυπήρξε με τα ζώα.

Έναν αριθμό τους κατόρθωσε να τον εξημερώσει και να έχει έτσι πιο κοντά του ορισμένα είδη, ενώ τα υπόλοιπα τα κρατά σε απόσταση, γιατί εδώ και χιλιάδες χρόνια δεν έχει κάνει κάποια κίνηση να τα πλησιάσει με θετικό τρόπο.

Απόδειξη γι' αυτό είναι το γεγονός ότι στους τελευταίους αιώνες δεν έχει εξημερωθεί κανένα ζώο.

Αντίθετα, όλα τα ζωικά είδη θεωρούνται απλά "πλουτοπαραγωγικές και τροφικές πηγές", κάτι που απομακρύνει ακόμη περισσότερο τον άνθρωπο από τους ζωικούς συντρόφους του.

Όμως, τα τελευταία χρόνια, η βάναυση μεταχείριση αυτών των συντρόφων του ανθρώπου έχει ξεσηκώσει μια θύελλα διαμαρτυριών από χιλιάδες ανθρώπους ευαισθητοποιημένους σε περιβαλλοντικά και οικολογικά προβλήματα κάθε είδους. Έτσι, ο άνθρωπος αναγκάστηκε "να θυμηθεί ξανά" αυτό το παραμελημένο βασίλειο της φύσης.

Στην αρχαία Ελλάδα ο Αίσωπος είναι ένα παράδειγμα ανθρώπου, ο οποίος με απλές μυθικές παραβολές προσπαθεί ν' αναδείξει κάποιες ιδιότητες, χαρακτηριστικά και αρετές των ζώων και το πώς συνυφαίνονται με τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου.

Όλοι καταλαβαίνουμε ότι πίσω από την Αλεπού κρύβεται ο πονηρός άνθρωπος, πίσω από το Γάιδαρο ο πεισματάρης αλλά και υπομονετικός, πίσω από το Λύκο ο επιθετικός, για ν' αναφέρουμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Μέσα στα πλαίσια της κάθε Μυθολογίας, αλλά και του Μύθου και της Θεολογικής Συμβολολογίας των λαών γενικότερα, τα ζώα παίζουν ένα σημαντικό ρόλο.

Κάποια Χαρακτηριστικά τους κάνουν τον άνθρωπο να καταλάβει ότι αποτελούν τις γήινες εκφράσεις κάποιων ουράνιων δυνάμεων.

Ακόμη, μέσα στα συμβάντα των συναντήσεων του ανθρώπου με τα ζώα, βρίσκουμε τον Ανδροκλή με το εξημερωμένο λιοντάρι του, αλλά και τον Αρίωνα, που λέγεται ότι ένα δελφίνι τον μετέφερε στην πλάτη του και τον διέσωσε από τη θάλασσα.

Και φθάνουμε στη σύγχρονη εποχή.

Όλα τα είδη "μπαίνουν στο εργαστήριο", εξετάζονται και μελετούνται προσεκτικά, με στόχο την αξιοποίησή τους. Όμως, οι μεγάλες δυνατότητες της τεχνολογίας παρουσίασαν νέα δεδομένα, που με άλλους τρόπους ήταν δύσκολο ν' αποδειχθούν.

Έτσι, αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά ότι τα ζώα μπορούν να διδάξουν τον άνθρωπο. Μάλιστα, πάρα πολλοί συγγραφείς έχουν ασχοληθεί με τις λεγόμενες "ψυχικές δυνάμεις" των ζώων.

Ήδη αναφέρονται ορισμένα εκπληκτικά παραδείγματα.

Έτσι, π.χ. κάποιοι εξημερωμένοι ελέφαντες έβαλαν λάσπη μέσα στα κουδούνια τους, για να μπορέσουν να πάνε να κλέψουν μπανάνες, ενώ ζώα κλείστηκαν μέσα σε ηχομονωμένους θαλάμους και αποδείχθηκε ότι επικοινωνούσαν με άλλα.

Ακόμη, άνθρωποι με κάποια ιδιαίτερα ψυχικά χαρίσματα ισχυρίστηκαν ότι επικοινώνησαν με ζώα τηλεπαθητικά, ότι "μίλησαν" μαζί τους και γενικά αποδεικνύεται ότι στον τομέα της υπεραισθητής αντίληψης, τα ζώα όχι μόνο δεν υστερούν, αλλά και έχουν να επιδείξουν αξιόλογα κατορθώματα. Και σήμερα ακόμη τα ζώα εξακολουθούν "να σώζουν ζωές", σε πυρκαγιές, ατυχήματα και αλλού.

Ανάμεσα σ' όλες αυτές τις περιπτώσεις ξεχωρίζουν τα Δελφίνια.

Ο μύθος του Αρίωνα από την αρχαιότητα δεν αποκλείεται να είναι αληθινή ιστορία.

Τα ψυχικά και νοητικά χαρίσματα των δελφινιών προκαλούν έκπληξη οποιαδήποτε στιγμή.

Παίρνοντας αφορμή από τη συμπεριφορά τους, κάποιοι μελετητές έγραψαν το βιβλίο: " Η στρατηγική του Δελφινιού". Πρόκειται για ένα βιβλίο με θέμα το μάνατζμεντ, που όμως οφείλει τον τίτλο και το περιεχόμενο του στα χαρακτηριστικά του Δελφινιού.

Το περιεχόμενό του είναι τέτοιο, που δεν είναι απαραίτητο αυτός που θα το διαβάσει ν' ασχολείται μ' επιχειρήσεις.

Τα στοιχεία προβληματισμού που περιέχει το κάνουν χρήσιμο για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για την αυτογνωσία και την αυτoανάπτυξή του, καθώς και για τις σχέσεις του με τους άλλους.

Να σκέφτεσαι και να ενεργείς σαν Δελφίνι, είναι ο κύριος άξονας του βιβλίου αυτού.

Όμως, όλοι οι άνθρωποι σκέφτονται και ενεργούν έτσι; Σίγουρα όχι! Μέσα στο χώρο της "ανθρωποθάλασσας" κυκλοφορούν πολλοί τύποι ανθρώπων.

Τονίζεται η ύπαρξη τριών κύριων τύπων:

Του Δελφινιού- Του Καρχαρία και- Του Κυπρίνου.

Στον Καρχαρία θ' αναγνωρίσουμε τον επιθετικό και αρπακτικό τύπο, που θέλει πάντα να έχει όσο το δυνατόν περισσότερα.

Στις θέσεις της "Δεξαμενής της Ύπαρξης" παίρνει τη θέση του διώκτη.

Χωρίζει τους άλλους σε θύτες και θύματα, σε χαμένους και κερδισμένους και τα παρόμοια. Μέσα στα "χωρικά ύδατα" του Καρχαρία υπάρχει απάτη, ομίχλη, ("θόλωμα των νερών") αλαζονεία, έλεγχος και άλλα παρόμοια που "σηματοδοτούν" την περιοχή του.

Η τακτική που εφαρμόζει είναι η εξαγορά και ο συμβιβασμός, μια και έχει να κάνει με θύματα.
Όμως, μέσα στη "δεξαμενή" έχουν Χώρο και άλλες τακτικές, όπως η Υπέρβαση, αλλά και η Φυγή.

Στην Υπέρβαση θ' αναγνωρίσουμε το Δελφίνι, που "σπάει" τα όρια και διευρύνει τις διαστάσεις της δεξαμενής, ενώ οι Κυπρίνοι παίρνουν τη γωνιά του θύματος και υιοθετούν τη Φυγή με τις διάφορες μορφές της.

Η Φυγή και η υποχώρηση είναι οι πρακτικές που θα υιοθετήσει ο Κυπρίνος, όταν βρεθεί αντιμέτωπος με δυσκολίες. Όμως υπάρχουν και κάποια άλλα προσωπεία που μπορεί να υιοθετήσει μια και η πίστη του είναι ότι δεν είναι μόνο αυτός θύμα, αλλά και οι άλλοι.

Έτσι, μπορεί να εμφανιστεί σαν σωτήρας (για άλλα θύματα) σαν "εμπόδιο "στη διεξαγωγή του παιχνιδιού, (όποιο κι αν είναι αυτό) στο να παριστάνει τον καλό ή τον προβληματικό ή αυτόν που μένει απέξω.

Όμως, οι Κυπρίνοι μέσα από ένα τρόπο προσαρμογής στην πραγματικότητα κατορθώνουν τελικά να επιβιώσουν. Ένα μεγάλο πλήθος απ' αυτούς κατηγορεί, αλλά ταυτόχρονα στηρίζεται στο σύστημα. Πρόκειται για τους ψευτοανοικτόμυαλους Κυπρίνους, του ΨΑΚ (όπως αναφέρονται στο βιβλίο), οι οποίοι θα λέγαμε ότι καταλαμβάνουν ένα μεγάλο χώρο μέσα στην κοινωνική δεξαμενή του σημερινού υλιστικού και εμπορικού πολιτισμού, που κυριαρχεί στον πλανήτη.
Πρόκειται για τους μικροαστούς, που έχουν άνετο εισόδημα, εποφθαλμιούν και θέλουν μεγαλύτερο, αλλά φοβούνται και το χάσιμο της άνεσης και τους κινδύνους που περιέχει το ρίσκο μιας οποιασδήποτε απόφασης. Έτσι υιοθετούν και αυτοί τις τακτικές τους προκειμένου να επιβιώσουν. Δεν περνά από το μυαλό τους ότι ίσως κάποια στιγμή ίσως υπάρξει έλλειψη σε οτιδήποτε, γιατί πιστεύουν στην αφθονία. Δεν αναλαμβάνουν ευθύνες για αλλαγές. Είναι ο τύπος του διανοούμενου, που μόνο συζητά για τα κακώς κείμενα και τα υποδεικνύει. Αφήνουν το χρόνο να διαλέξει για τα πράγματα, δεν εμβαθύνουν στους σκοπούς και πιστεύουν ότι τελικά "όλα θα πάνε καλά".

Ένα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο μέσα στα χαρακτηριστικά τους είναι αυτό της επιπόλαιας γενίκευσης. Εδώ αναφέρεται η θεωρία του εκατοστού πιθήκου, που βασίζεται στην ποσοτική θεώρηση των πραγμάτων. Αν εκατό άτομα κάνουν κάτι, τότε και όλοι οι άλλοι θα αρχίσουν να το κάνουν. Αυτό έχει μια δόση αλήθειας, αλλά κρύβει μέσα του τον κίνδυνο της επιπόλαιος γενίκευσης, που εξομοιώνει εύκολα τα πάντα.

Να επαναλάβουμε λοιπόν εδώ ότι, μέσα στην κοινωνική Δεξαμενή κυκλοφορούν Καρχαρίες, Δελφίνια και ΨΑΚ (ψευτοανοικτόμυαλοι Κυπρίνοι).

Τα Δελφίνια υποκινούν το κύμα, εκμεταλλεύονται το "δημιουργικό" άγχος, διευρύνουν τα όρια της Δεξαμενής, πετυχαίνουν την Υπέρβαση, επιδιώκουν πάντα το κομψό αποτέλεσμα.

Οι Καρχαρίες κυνηγούν απεγνωσμένα τη νίκη, λέγοντας συνεχώς: "πρέπει να νικήσω"! Θεοποιούν τον ανταγωνισμό, βλέπουν μόνο χαμένους και κερδισμένους. Και όμως, τελικά νικιούνται από τα Δελφίνια.
Οι Κυπρίνοι χαρακτηρίζονται από την ηττοπάθεια και έτσι μια και "τραγουδούν": " δεν μπορώ να είμαι νικητής", προσπαθούν με κάθε τρόπο να "τα βολέψουν", καλύπτοντας με κάθε τρόπο τον συμβιβασμό και την αποτυχία τους, την οποία μάλιστα δεν θέλουν να δουν. Προτιμούν να μην ξέρουν. Δέχονται την ήττα, τη θυσία και την αδυναμία σαν κύριους κανόνες του παιχνιδιού της ζωής.

Ανατρέχοντας στις γραμμές του κειμένου, ο καθένας μπορεί να διακρίνει τον εαυτό του, αλλά και τους "άλλους".

Ας αναφέρουμε ακόμη κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία που συναντάμε στο βιβλίο αυτό.

Έτσι π.χ. αναφέρονται τα κύματα του Τόφλερ, που ως γνωστόν -για να το σημειώσουμε περιληπτικά- τονίζει ότι η ανθρωπότητα πέρασε από τη βάση του κυνηγού νομάδα στη γεωργική φάση, μετά στη βιομηχανική και σήμερα βρίσκεται στη φάση (κύμα) που οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αντικαθιστούν τον ανθρώπινο εγκέφαλο, ενώ άλλο κύμα εξέλιξης βρίσκεται μπροστά μας ή ίσως άλλα κύματα που θα εξαπλωθούν με πολύ γρήγορο ρυθμό, ενώ πολλοί άνθρωποι δεν θα προλάβουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.

Ακόμη αναφέρεται η θεωρία του Χάους με όλα τα αξιοπερίεργα που κρύβει, κυρίως όμως το ότι το Χάος είναι φαινομενικό.

Υπάρχει μια αδιόρατη τάξη στο εμφανιζόμενο Χαοτικό σύμπαν, ενώ φαινομενικά ασήμαντοι παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν, λόγω της κλιμάκωσής τους, σε τεράστιες διαταραχές.
Ένα ταξίδι μέσα στη δεξαμενή ακόμη εμφανίζει "τύπους" ανθρώπων, οι οποίοι διακρίνονται από τους άλλους βάσει της κοσμοαντίληψής τους.

Αναφέρουμε χαρακτηριστικά μερικούς: ο συμμέτοχος. ο ατομιστής. ο νομοταγής. ο κυνηγός επιλογών.

Ο καθένας υιοθετεί κάποιες αξίες και κάνει κάποιες επιλογές προκειμένου να επιβιώσει.

Εσείς σε ποιο μέρος της Δεξαμενής κινείστε;
Και με τι τρόπο αξιολογείται τους άλλους και κυρίως τον εαυτό σας;

Παράλληλα αναφέρεται και η μεγάλη σημασία που έχουν τα ημισφαίρια του εγκεφάλου και οι τρόποι συμπεριφοράς που αντιστοιχούν στο καθένα.

Προχωρούν ακόμη οι ερευνητές μας στις συμπεριφορές που αντιστοιχούν στα τεταρτημόρια του εγκεφάλου που επικρατούν στον καθένα.

Επίσης, στη σχέση του ανθρώπου με το Χρόνο και πώς τοποθετείται ο καθένας μπροστά στο όραμα του μέλλοντος.

Μέχρι και τα Μορφογενετικά Πεδία αναφέρονται (πρόκειται για τη Δεξαμενή από την οποία αντλούνται όλες οι ανθρώπινες εμπνεύσεις κάθε είδους για να το αναφέρουμε απλά). Όμως αγγίζει αυτή η θεώρηση βαθύτερες εσωτερικές αλήθειες.

Τελικά είναι χρήσιμο το διάβασμα ενός βιβλίου για το σύγχρονο Μάνατζμεντ;
Αν το προσεγγίσει κανείς με φιλοσοφικό πνεύμα, πιστεύω πώς ναι.

Σημασία δεν έχει να προσπαθήσει κανείς να δει τον εαυτό του σαν Δελφίνι που νικά τους Καρχαρίες και πάντα δημιουργεί "κομψά" αποτελέσματα, που νικά το άγχος και τη μονοτονία, που σπάζει τα όρια και "δημιουργεί όραμα"…

Σημασία έχει το ότι μια και είμαστε άνθρωποι και σκεφτόμαστε, πρέπει ν' ασχοληθούμε και με το πώς Σκεφτόμαστε.

Αλλιώς θα σκέφτονται και θ' αποφασίζουν άλλοι για μας.

Πηγές:
1. Οι ψυχικές δυνάμεις των ζώων, εκδ. Διόπτρα.

2. Η στρατηγική του δελφινιού. εκδ. Νέα Σύνορα.

Τα φυτά έχουν ψυχή

Όλα τα φυτά έχουν ψυχή, αισθάνονται, διαισθάνονται «βλέπουν» και «ακούνε» έχουν μνήμη.

Έχουν δηλαδή όλο εκείνο το σύστημα που στον άνθρωπο ονομάζουμε «νευροφυτικό».

Άλλωστε το βασικό μέρος του σώματός μας προέρχεται από τα φυτά.

Ο καθηγητής Κλήβ Μπάξτερ, που χρησιμοποιούσε τις «μηχανές της αλήθειας για να ξεσκεπάζει τους εγκληματίες, ανάμεσα στα πρώτα του πειράματα, έκανε το 1988, κι' αυτό: Έβαλε μέσα σε ένα δωμάτιο δύο φυτά. Έπειτα, μέσα από το δωμάτιο, πέρασαν διαδοχικά, ξεχωριστά ο ένας από τον άλλο, πέντε βοηθοί του και ο ίδιος.
Ένας από τους πέντε, χωρίς να ξέρουν οι άλλοι ποιός, διαλέ­χτηκε στην τύχη για να κομματιάσει το ένα φυτό. Αμέσως μετά το άλλο φυτό συνδέθηκε με τη «μηχανή της αλήθειας» και οι έξι άντρες ξαναπέρασαν από μπροστά του — μέσα σ' αυτούς και ο «εγκληματίας» -, που σαν βρέθηκε πάλι μέσα στο δωμάτιο, το φυτό «τρελάθηκε» από το φόβο του, και «λιποθύμησε».
‘Ε­τσι, μ αυτό το πείραμα ο Μπάξτερ ανακάλυψε ότι, τα φυτά, όταν νοιώθουν πως απειλούνται, φτάνουν ακόμα και μέχρι λι­ποθυμίας, για να μην πονέσουν και να σώσουν τη ζωή τους... Έχει αποδειχτεί ότι τα φυτά συνδέονται «συναισθηματικά» με τον κηπουρό τους, που τα φροντίζει και τα περιποιείται. Κυριολεκτικά συντονίζονται μαζί του σαν ραδιοφωνικοί δέκτες.

Πάνω σ' αυτό ακριβώς το θέμα έγινε ένα πολύ εντυπωσιακό πείραμα, από τον Αμερικανό ηλεκτρονικό Πήτερ Σωβίν (1986) που ασχολείται με μελέτες πάνω στην εξωαισθητική αντίληψη. Κατάφερε να κάνει ένα φυτό να του ανοίγει την καγκελόπορτα του κήπου του, όποτε αυτός πλησίαζε στο σπίτι. Φυ­σικά το φυτό «αγαπάει» τον Σωβίν και μόνον αυτόν.
Επομέ­νως, «συγκινείται» με την παρουσία του, ακόμα και όταν βρίσκεται σε κάποια απόσταση. Η συγκίνηση αυτή προκαλεί μιαν ενέργεια, που συνήθως μετριέται με τις «μηχανές της αλήθειας». Ο Σωβίν, όμως, αντί να συνδέσει το φυτό με έναν απλό με­τρητή, κατασκεύασε έναν υπερευαίσθητο διακόπτη, ο οποίος θέτει σε λειτουργία το ηλεκτρικό μοτέρ, που ανοίγει την πόρτα.

Συνοψίζοντας τα συμπεράσματα από πειράματα που έγι­ναν στο Ινστιτούτο Ερευνών στης Καλκούτας, ο Ντεζιντέριους Παπ γράφει:
Το φυτό αποκάλυψε το πιο συγκλονιστικό μυστικό του όταν ο καθηγητής Μπάζε του έκανε ερωτήσεις μέσω ραδιοτηλεγραφικών σημάτων.
Τα ραδιοσήματα κατευθύνθηκαν πάνω ο' ένα σπόρο σιταριού, που βρισκόταν κάτω από τον από­λυτο έλεγχο της ρυθμιστικής συσκευής. Και είδαμε ότι ο σπό­ρος πήρε μέρος στο διάγραμ­μα! Τον επηρέασε η ακτινοβολία. Όποτε αυτή δυνάμωνε, επιβρα­δυνόταν ο ρυθμός αναπτύξεως του σπόρου. Δηλαδή, το φυτό μπορούσε να «πιάνει» ακτινοβο­λίες, που ο άνθρωπος δεν μπο­ρεί, γιατί δεν έχει το κατάλλη­λο όργανο. Κι όχι μόνον αυ­τό. Τα φυτό σχεδόν «απαντού­σε». Ο Μπάζε υποψιαζόταν την ύπαρξη κάποιου νευρικού συ­στήματος στα φυτά και ανακάλυψε ένα «μηχανισμό», ανά­λογο με την καρδιά που προορισμό έχει την κυκλοφορία της λύμφης.

Πολλά φυτά, γράφει ο Παπ, διαθέτουν ένα οπτικό όργανο, σε σχήμα αμφιβληστροειδούς χιτώνα. Αυτή η αποκάλυψη του φυσιολόγου Χάμπερλαντ, που άφησε κατάπληκτο τον επιστημο­νικό κόσμο, με αποτέλεσμα να μη γίνεται πιστευτή, σήμερα έ­χει αποδειχτεί και δεν χωρά καμιά αμφισβήτηση.

Η «σελατζινέλλα», ένα παράξενο φυτό, που ευδοκιμεί μέσα στα τροπι­κά δάση, έχει αυτό το «μάτι» και μάλιστα τώρα ευδιάκριτο, που εξουδετερώνει κάθε αμφιβολία. Ασφαλώς υπάρχουν κι' άλλα φυτά που διαθέτουν οπτικό όργανο, διαφορετικής μορφής βέβαια. Ο Μπάζε κατάφερε ακόμη να αποδείξει ότι πολλά φυτά αντιδρούν ακόμη και σε ακτίνες που διαρκούν ελάχιστο κλάσμα του δευτερόλεπτου.

Οι σημερινές μεταλλάξεις των φυτών, ιδίως των παραγωγικών, από τον άνθρωπο επιβεβαιώνουν όλα αυτά.

Ανταλλαγή Σημάτων
Μια ομάδα επιστημόνων του Νοβοσιμπίρσκ της Ρωσίας με επικεφαλής τον καθηγητή Σέϊν, απέδειξε ότι κύτταρα φυτών και ζώων μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες, με τη μορφή απειροελάχιστων φωτεινών σημάτων. Οι επιστήμονες αυτοί έκαναν το ακόλουθο πείραμα: Έβαλαν ομοιογενή ζωικά και φυτικά κύτταρα μέσα σε δυο γυά­λινα δοχεία, χωρισμένα από ένα λεπτό διάφραγμα. Στο ένα οπό τα δύο κύτταρα χορηγήθηκε έ­νας ιός. Και τότε ο ιός άρχισε να προκαλεί «σήματα συναγερμού», σε κανονικά χρονικά διαστήματα, που μεταδίδονταν με τη μορφή απειροελάχιστων λάμ­ψεων από τα «υγιή» κύτταρα τού δεύτερου δοχείου.
Και δεν είναι μόνο αυτό. Αποδείχτηκε ότι άτομα προικισμένα με εξαιρετική υπερευαισθησία, μπορούν να έχουν επίδραση στα φυτά. Αλλά γιατί να ψάχνουμε; Δε μας φθάνει ότι τα φυτά στρέφονται προς το μέρος του ήλιου. Άλλωστε είναι αποδεδειγμένο ότι τα φυτά «αισθάνονται» τον κόσμο γύρω τους, σαν να βλέπουν. Αν φυτέψεις μια φασολιά κοντά σε κάγκελα, και παράλληλα δέσεις ένα σπάγκο που πηγαίνει ψηλότερα, όταν θελήσει να αναρριχηθεί, δεν θα πιαστεί στα κάγκελα, αλλά στο σπάγκο που πηγαίνει ψηλότερα - κι ας βρίσκεται μακρύτερα – σαν να βλέπει.

Έχουν και μνήμη
Η πιο εκπληκτική διαπίστωση, που έκαναν οι επιστήμονες, έγραψε η σοβιετική επιθεώρηση «Νοβόστι», είναι ότι τα φυτά έχουν και μνήμη - ιδιότητα που χαρακτηρίζει μόνο τους ανώτερους Ζωικούς οργανισμούς, οι οποίοι διαθέτουν τελειοποιημένο νευρικό σύστημα. Έτσι κι αυτά υπόκεινται στο βασικό μηχανισμό των «ελεγχομένων αντανακλαστικών». Και αυτό αποδεικνύεται με το ακό­λουθο πείραμα:

Οι ρίζες ενός φασολιού τοποθετήθηκαν μέσα σε νερό θερμοκρασίας μηδέν βαθμών, και λίγο αργότερα, σε νερό κανονικό. Και όμως, τα «σήματα κινδύνου» που έδινε το φυτό, δεν σταμάτησαν, αμέσως μόλις βρέθηκε σε κανονικές συνθήκες. Το φασόλι «θυμόταν» ακόμη την παγωνιά και συνέχισε να συμπεριφέρεται με προφύλαξη. Διαπιστώθηκε, επίσης, ότι τα αγγούρια, τα φασόλια, το σιτάρι και οι πατάτες, μπο­ρούν να θυμηθούν τέλεια τις δυσάρεστες στιγμές που πέ­ρασαν.

Τα φυτά ακούνε και μιλούν
Στην Ινδία, ο καθηγητής Σίνγκχ, του Πανε­πιστημίου του Ανομαλάϊ βεβαίωνε (1985) ότι τα φυτά είναι πολύ πιο ευαίσθητα στη μουσική από τους ανθρώπους.

Διάφορα πειράματα που έκανε, τον οδήγησαν στο συμπέρασμα, ότι τα φυτά επιταχύνουν πολύ την ωρί­μανση των καρπών τους, κάτω από την επίδραση ορισμένων με­λωδιών. Το γεγονός αυτό το έχει διαπιστώσει και ο Σκανδιναβός ειδικός επιστήμονας Κάρλ Κρίστιανσεν, που γράφει σε μελέτη του: «Κάτω από τους ήχους ενός βιολιού, για παράδειγμα, η « Μιμόζα Πούντικα» αναπτύχθηκε και οι ρίζες της δυνάμωσαν κατά 60% πιο γρήγορα, απ όσο θα αναπτύσσονταν σε κανονικές συνθήκες. Φαίνεται ότι οι υψηλοί τόνοι είναι πιο αποτελεσματικοί από τους χαμηλούς και οι φωνές των γυναικών και των παιδιών επιδρούν ευεργετικά. ενώ το αντίθετο συμβαίνει με τις φωνές των ανδρών. Ωσ­τόσο, οι προτιμήσεις αλλάζουν από φυτό σε φυτό.

Και κάτι άλλο ακόμη:
Ο κα­θηγητής Ιβάν Γκουνάρ, διευθυντής της έδρας Φυσιολογίας των φυτών, της Αγροτικής Ακαδημίας της Μόσχας, μπόρεσε να ενισχύσει, με κάποια ειδική ηλεκτρονική συσκευή τις «φωνές» των φυτών. Διαπίστωσε, λοιπόν, ότι ένα βλαστάρι κριθαριού «φωνάζει» όταν το βουτήξουμε μέσα σε νερό πολύ ζεστό. Αυτή είναι μια απόδειξη ότι τα φυτά έχουν νευρικό σύ­στημα και αισθητήρια όργανα, ανάλογα με εκείνα των ανώτε­ρων Ζωικών οργανισμών. Άλλωστε ίσως έχουμε ακούσει γεωργούς να λένε ότι «ακούνε» τις φωνές των φυτών, και το χυμό που τρέχει μέσα τους – κάτι τέτοιο έγραφαν τα παλιά αναγνωστικά βιβλία.
Τέλος να πούμε ότι ακόμη και τα κομμένα άνθη αντιδρούν ανάλογα – όσο είναι τρυφερά – στον ανθρώπινο μαγνητισμό.
Αν το άτομο που τάχει τα καλοδέχτηκε τότε διατηρούνται περισσότερο τρυφερά, αν τα πήρε με άρνηση, ή αδιάφορα, τότε μαραίνονται πιο γρήγορα.

Ακόμη και στη μακρινή αρχαιότητα ο Εμπεδοκλής, ο Αριστοτέλης και άλλοι πίστευαν ότι τα φυτά έχουν ψυχή.